438416M. VITRVVII POLL.
vnde {ὑπ}ομόχλιον, quod vecti ſubijcitur, Vitruui{us} preßionem appellat.
Illi{us} au-
tem lingua oneri ſubdita, ſiue rostro (vnde roſtratum vectem Plini{us} intelligit lib.
XVIII. cap. XVIII.) & ſuppoſito hypomochlio, preſſo capite non paruam adferri
extollendo oneri facultatem ſenties. Aristoteles mechanicon quæſtione tertia hoc
probat. Ex quo libro videtur Vitruui{us}, quæ hoc capite ſcribuntur, hauſiſſe. Perpe-
tuis ille quatuor vocabulis in demonſtratione vtitur, vectis, hypomochlij, ponderis,
& motoris: ſemel autem ſtatuit tanto facili{us} & pl{us} ponderis motorem mouere,
quanto ab hypomochlio distabit magis.
tem lingua oneri ſubdita, ſiue rostro (vnde roſtratum vectem Plini{us} intelligit lib.
XVIII. cap. XVIII.) & ſuppoſito hypomochlio, preſſo capite non paruam adferri
extollendo oneri facultatem ſenties. Aristoteles mechanicon quæſtione tertia hoc
probat. Ex quo libro videtur Vitruui{us}, quæ hoc capite ſcribuntur, hauſiſſe. Perpe-
tuis ille quatuor vocabulis in demonſtratione vtitur, vectis, hypomochlij, ponderis,
& motoris: ſemel autem ſtatuit tanto facili{us} & pl{us} ponderis motorem mouere,
quanto ab hypomochlio distabit magis.
Id autem ex trutinis, quæ ſtateræ dicumtur licet conſiderare.
]
De hac re vide quæſtionẽ XX. mechanicon Aristotelis. Trutinarum autem duo ſunt
genera. Vnum quod ſcapo ſiue iugo, quod librile appellari docet Pompei{us}, in medio
lingulato, ea lingua, Græcè κάνων, Latinè examen dicitur, appenſis in ipſis capitib{us}
lancib{us}, aut quæ earum vice ſint, in anſa verſatur. Phocylides in ammonitorio poë-
mate ςαθμὸν, Aristoteles ζυγὸν, Latini libram appellant. Examen cum ſummo me-
dio anſæ puncto reſpondet, nec in hanc, aut illam partem inclinatur, fit æquilibrium,
ſiue æquamentum dic{as} cum Sexto Pompeio. Id gen{us} bilances vocant. Alterum ge-
n{us} eſt dimidia quaſi libra, id eſt Ἠμιζύγιον, vni{us} ſcilicet lancis aut vnci pro lance.
Aristoreles in mechanicis φάλαγΓα vocat, Vitruui{us} ſtateram, quod vocabulum Ro-
mani retinuerunt. Vulg{us} nostrum, at Hiſpani romanam appellant. Proximè caput
ſcapi, vnde lanx dependet, aut vnc{us}, anſa eſt cum examine: quod ſcapi ſupereſt, pun-
ctis, aut lineis, ſiue denticulis eſt distinctum (Aristoteles appellat στι}αρτία) ſingu-
lis certi ponderis indicib{us} cum per ſcapum vagans æquipondium illis inſederit.
Porrò autem quanto
longi{us} ab æquilibrato
101[Figure 101]Libra. examine receſſerit, tan
to maioris vim ponde-
ris nanciſcitur. Ap-
pendiculum autem,
quod per ſcapum va-
gatur, Vitruui{us} no-
minat æquipondium,
Aristoteles in mecha-
nicis σφαίρωμα. Scap{us}
fit vectis: puncta in
ſcapo eſſe pro hypomo-
chlio ſunt qui inter-
pretantur, nos verò
axiculum, quo in an-
ſa verſatur ſcap{us}, in-
telligim{us}: pond{us} eſt
quod in lance imponi-
tur: æquipondium ve-
rò vicem mouentis ob-
tinet. Figur{as} adieci.
De hac re vide quæſtionẽ XX. mechanicon Aristotelis. Trutinarum autem duo ſunt
genera. Vnum quod ſcapo ſiue iugo, quod librile appellari docet Pompei{us}, in medio
lingulato, ea lingua, Græcè κάνων, Latinè examen dicitur, appenſis in ipſis capitib{us}
lancib{us}, aut quæ earum vice ſint, in anſa verſatur. Phocylides in ammonitorio poë-
mate ςαθμὸν, Aristoteles ζυγὸν, Latini libram appellant. Examen cum ſummo me-
dio anſæ puncto reſpondet, nec in hanc, aut illam partem inclinatur, fit æquilibrium,
ſiue æquamentum dic{as} cum Sexto Pompeio. Id gen{us} bilances vocant. Alterum ge-
n{us} eſt dimidia quaſi libra, id eſt Ἠμιζύγιον, vni{us} ſcilicet lancis aut vnci pro lance.
Aristoreles in mechanicis φάλαγΓα vocat, Vitruui{us} ſtateram, quod vocabulum Ro-
mani retinuerunt. Vulg{us} nostrum, at Hiſpani romanam appellant. Proximè caput
ſcapi, vnde lanx dependet, aut vnc{us}, anſa eſt cum examine: quod ſcapi ſupereſt, pun-
ctis, aut lineis, ſiue denticulis eſt distinctum (Aristoteles appellat στι}αρτία) ſingu-
lis certi ponderis indicib{us} cum per ſcapum vagans æquipondium illis inſederit.
Porrò autem quanto
longi{us} ab æquilibrato
101[Figure 101]Libra. examine receſſerit, tan
to maioris vim ponde-
ris nanciſcitur. Ap-
pendiculum autem,
quod per ſcapum va-
gatur, Vitruui{us} no-
minat æquipondium,
Aristoteles in mecha-
nicis σφαίρωμα. Scap{us}
fit vectis: puncta in
ſcapo eſſe pro hypomo-
chlio ſunt qui inter-
pretantur, nos verò
axiculum, quo in an-
ſa verſatur ſcap{us}, in-
telligim{us}: pond{us} eſt
quod in lance imponi-
tur: æquipondium ve-
rò vicem mouentis ob-
tinet. Figur{as} adieci.
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib