442420M. VITRVVII POLL.
cundum axem.
Ita ſuppoſito labro ligneo, habente vna ſecum coniun-
ctum canalem, & hortis ad irrigandum, & ſalinis ad temperandum præ-
betur aquæ multitudo. Cum autem altius extollendum erit, eadem ra-
tio commutabitur ſic. Rota fiet circum axem eadem magnitudine, vt
ad altitudinem, qua opus fuerit, conuenire poſsit. Circum extremum la-
tus rotæ figentur moduli quadrati, pice & cera ſolidati. Ita cum rota à
calcantibus verſabitur, modioli pleni ad ſummum elati, rurſus ad imum
reuertentes, infundent in caſtellum ipſi per ſe, quod extulerunt. Sin au-
tem magis altis locis erit præbendum, in eiuſdem rotæ axe inuoluta du-
plex ferrea catena, demiſſaq́; ad imum libramentum collocabitur, ha-
bens ſitulos pendentes æreos congiales. Ita verſatio rotæ catenam in
axem inuoluendo, effert ſitulos in ſummum, qui cum ſuper axem perue-
hentur, cogentur inuerti, & infundere in caſtellum id aquæ, quod ex-
tulerunt.
ctum canalem, & hortis ad irrigandum, & ſalinis ad temperandum præ-
betur aquæ multitudo. Cum autem altius extollendum erit, eadem ra-
tio commutabitur ſic. Rota fiet circum axem eadem magnitudine, vt
ad altitudinem, qua opus fuerit, conuenire poſsit. Circum extremum la-
tus rotæ figentur moduli quadrati, pice & cera ſolidati. Ita cum rota à
calcantibus verſabitur, modioli pleni ad ſummum elati, rurſus ad imum
reuertentes, infundent in caſtellum ipſi per ſe, quod extulerunt. Sin au-
tem magis altis locis erit præbendum, in eiuſdem rotæ axe inuoluta du-
plex ferrea catena, demiſſaq́; ad imum libramentum collocabitur, ha-
bens ſitulos pendentes æreos congiales. Ita verſatio rotæ catenam in
axem inuoluendo, effert ſitulos in ſummum, qui cum ſuper axem perue-
hentur, cogentur inuerti, & infundere in caſtellum id aquæ, quod ex-
tulerunt.
Et primum dicam de tympano.
] Tympanum hoc loco hauſtorium eſt
organon, quod gen{us} hauſtra Lucreti{us} libro quinto vocauit, cùm ait, Vt fluuios ver-
ſare rot{as}, atque haustra videm{us}. Nam de tympano machinθ tractoria dixi ſuprà
capite quarto.
organon, quod gen{us} hauſtra Lucreti{us} libro quinto vocauit, cùm ait, Vt fluuios ver-
ſare rot{as}, atque haustra videm{us}. Nam de tympano machinθ tractoria dixi ſuprà
capite quarto.
Aut circinum fabricatur.
] Deeſt præpoſitio ad, aut ſcribendum fabrica-
t{us}. Priorem ſcripturam magis probo. Eſt autem ad circinum fabricari, id quod mox
capite vndecimo dicit, ad circinum rotundari. Sed quod fit ad tornum, dicit ex tor-
no ſubigi. vnde capite vndecimo, fundulis, ambulatilib{us} ex torno ſubtiliter ſub-
actis: & paulò pòſt, In quib{us} axes ſunt ex torno ſubacti. Circinum autem Græci
{δι}αβίτ{ην} dicunt. Aristophanes in nubib{us}, κάμψας ὀβελίσκον, εἶτα {δι}ιαβίτ{ην
λαβὼν, id eſt cùm obeliſcum curuaſſet, mox circinum capiens.
t{us}. Priorem ſcripturam magis probo. Eſt autem ad circinum fabricari, id quod mox
capite vndecimo dicit, ad circinum rotundari. Sed quod fit ad tornum, dicit ex tor-
no ſubigi. vnde capite vndecimo, fundulis, ambulatilib{us} ex torno ſubtiliter ſub-
actis: & paulò pòſt, In quib{us} axes ſunt ex torno ſubacti. Circinum autem Græci
{δι}αβίτ{ην} dicunt. Aristophanes in nubib{us}, κάμψας ὀβελίσκον, εἶτα {δι}ιαβίτ{ην
λαβὼν, id eſt cùm obeliſcum curuaſſet, mox circinum capiens.