Vitruvius, De architectura libri decem, 1567

Page concordance

< >
Scan Original
271 239
272 240
273 241
274 242
275 243
276 244
277 245
278 246
279 247
280 248
281 249
282 250
283 251
284 252
285 253
286 254
287 255
288 256
289 257
290 258
291 259
292 260
293 261
294 262
295 263
296 264
297 265
298 266
299 267
300 268
< >
page |< < of 412 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div1" type="section" level="1" n="1">
          <div xml:id="echoid-div4" type="section" level="2" n="4">
            <p style="it">
              <s xml:id="echoid-s50" xml:space="preserve">
                <pb file="514.01.005" n="5"/>
              rerum obſeruatione ante concepta, exemplar fit eius formæ, quæ exte-
                <lb/>
              riorem materiem, quàm ſimillime poteſt, effingit? </s>
              <s xml:id="echoid-s51" xml:space="preserve">Quod ſi artifex
                <lb/>
              tam excellens opus parare poſſet, ut id eum cognoſceret, & </s>
              <s xml:id="echoid-s52" xml:space="preserve">amaret, pla-
                <lb/>
              nè hoc faceret, opus autem nulla alia ratione opifcem ſuum agnoſceret,
                <lb/>
              niſi ex èa ſimilitudine, quam prius ab exemplari habuiſſet. </s>
              <s xml:id="echoid-s53" xml:space="preserve">Quod ſi adeo
                <lb/>
              hebeti, & </s>
              <s xml:id="echoid-s54" xml:space="preserve">obtuſa eſſet intelligentia, ut ſe ſe efferre, atque euehere ad co-
                <lb/>
              gnoſcendum opificem minime poſſet, neceſſarium eſſet, ut exemplar ip-
                <lb/>
              ſum eò ſe demitteret, ut ab opere percipi, & </s>
              <s xml:id="echoid-s55" xml:space="preserve">cognoſci poßet. </s>
              <s xml:id="echoid-s56" xml:space="preserve">Hinc quam
                <lb/>
              reconditi cognitionis theſauri recludantur, ex te uidere potes. </s>
              <s xml:id="echoid-s57" xml:space="preserve">Cum
                <lb/>
              æterna mens, æternam artem concipiens, in rebus a ſe conditis, ueſti-
                <lb/>
              gium, uelimaginem ſuam impreſſerit, & </s>
              <s xml:id="echoid-s58" xml:space="preserve">ut melius perciperetur, & </s>
              <s xml:id="echoid-s59" xml:space="preserve">
                <lb/>
              amaretur, uiſibilem, atque aſpectabilem ſe præbuit. </s>
              <s xml:id="echoid-s60" xml:space="preserve">Ecce quò nos
                <lb/>
              egreſſus artis euexit. </s>
              <s xml:id="echoid-s61" xml:space="preserve">Quod ſi perfectum opus ſpeculari uoluerimus, ad-
                <lb/>
              mir andum ſane uiuendi or dinem intuebimur. </s>
              <s xml:id="echoid-s62" xml:space="preserve">Sentio iam, & </s>
              <s xml:id="echoid-s63" xml:space="preserve">quaſi
                <lb/>
              oculis cerno acumen ingenij tui uſque ad cœlos penetrare, ac diuinæ cu-
                <lb/>
              iuſdam rei notionem concipere. </s>
              <s xml:id="echoid-s64" xml:space="preserve">Omnis enim artifex, quantum ani-
                <lb/>
              mo, & </s>
              <s xml:id="echoid-s65" xml:space="preserve">labore niti poteſt, pulchrum, utile, ac firmum opus ſuum efficere
                <lb/>
              conatur, & </s>
              <s xml:id="echoid-s66" xml:space="preserve">cum hæc in opere ineſſe ſenſerit, mirum eſt quàm carum,
                <lb/>
              quàm gratum, quàm iucundum illud habet, nam ex pulchritudine
                <lb/>
              ſcientiam, ex utilitate probitatem, ex firmitate uirtutem ſuam cogno-
                <lb/>
              ſci poſſe ſper at. </s>
              <s xml:id="echoid-s67" xml:space="preserve">quæ omnia in recta uiuendi ratione requiruntur, & </s>
              <s xml:id="echoid-s68" xml:space="preserve">in
                <lb/>
              diuinitatis cognitionem nos ducunt. </s>
              <s xml:id="echoid-s69" xml:space="preserve">Demum ſi fructum artis atten-
                <lb/>
              damus, profectò conſider abimus artificem quemlibet opus aliquod fa-
                <lb/>
              cere, uel ut ex eo la
                <unsure/>
              udem ferat, uel ut ſibi aliquid emolumenti paret,
                <lb/>
              uelut in eo oblectetur, unde tria illa rerum appetendarum genera ha-
                <lb/>
              bentur, honeſtas, utilitas, & </s>
              <s xml:id="echoid-s70" xml:space="preserve">uoluptas: </s>
              <s xml:id="echoid-s71" xml:space="preserve">quæ cum ita eſſe ex diuini lumi-
                <lb/>
              nis illuſtratione ſentiamus, nos qui pr æſtantiſsimum Dei opus ſumus, co-
                <lb/>
              gitabimus nos à Deo proptere a factos eſſe, ut ipſum laudemus, illi ſer-
                <lb/>
              uiamus, in eo conquieſcamus. </s>
              <s xml:id="echoid-s72" xml:space="preserve">Hac ſpeculatione fit, ut ſagax, & </s>
              <s xml:id="echoid-s73" xml:space="preserve">no-
                <lb/>
              bilis natur a hominum artium cognitione ornata, uberiores in dies fru-
                <lb/>
              ctus fer at, & </s>
              <s xml:id="echoid-s74" xml:space="preserve">ingentem ( artificum tamen uulgo ignotam mercedem ) la-
                <lb/>
              borum ſuorum percipiat, & </s>
              <s xml:id="echoid-s75" xml:space="preserve">eos longe à uero aberrare cognoſcat, qui
                <lb/>
              nobiles, & </s>
              <s xml:id="echoid-s76" xml:space="preserve">in dignitate conſtitutos uiros ab artium oblectatione arcere
                <lb/>
              uolunt, Illuſtrium animarum pr æſtantiam ing eniorum ſuorum imbecil-
                <lb/>
              litate metientes. </s>
              <s xml:id="echoid-s77" xml:space="preserve">Quos ut ualere ſinamus, age doctiſsime, & </s>
              <s xml:id="echoid-s78" xml:space="preserve">ornatiſ-
                <lb/>
              ſime Præſul ueteris meæ in te obſeruantiæ monimentum accipe, & </s>
              <s xml:id="echoid-s79" xml:space="preserve">com-
                <lb/>
              ment arios meos in M. </s>
              <s xml:id="echoid-s80" xml:space="preserve">V itruuij Architectur am editos, & </s>
              <s xml:id="echoid-s81" xml:space="preserve">tutelæ tuæ
                <lb/>
              commendatos amplectere. </s>
              <s xml:id="echoid-s82" xml:space="preserve">In quibus ſi quid erit, quod alijs prodeſſe </s>
            </p>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>