Vitruvius, De architectura libri decem, 1567

Table of figures

< >
[31] FRONS TEMPLI CVM PODIO.
[32] A. Plinthus, laterculus, uel lataſtrum.B. Torus. Stybas, rondbozel. Baſtone.C. ſcotia, cauetto, ſcorza, contrabozel orbiculus, Trochilus.D. Aſtragalus. talus, tondino. talon.E. Quadra, listello, Filetto,F. Apopbygis, annulus, cimbia. E D B A C F
[33] A. Plinthus.B. Torus inferior.O. quadræ.C. Scotia.D. torus ſuperior.E. quadra apophygis.F. apophygis.tt. craſſitudo columnæ. f x F q E D C B I K 3 a 2 1 0 b
[34] A. plinthus.B. ſcotia inferior.B. ſcotia ſuperior.C. torus.D. quadra apophygis.o. centrum apophygis.f. Signum ubi decuſſatio facienda.2. ſupercilium.3 aſtragali. f c b a D C B B A 2
[35] A. abacus.B. quadra abaci.C. latitudo uolutæ.D. canalis.E. cymatium.F. Aſtragalus.G H. Apotbeſis. α ρ ϊ b c οα 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ρo p q hh d 1 2 4 3 1 2 4 3 m d @ x X @ dA B C D E F G H
[36] e b d f c a
[Figure 37]
[38] A. Trabs, epiſtylium.1. prima faſcia.2. ſecunda faſcia.3. Tertia faſcia.B. cymatium epistylij.C. Zopborus puluinatus.D. cymatium zophori.E. Denticulus.O. Interſectio.F. cymatium denticuli.G. corona.L. Faſtigium.K. tympanum.I. Acroteria.H. ſtmæ. L H g F P E D O D B 3 A 2 1
[Figure 39]
[40] ſi fuerinf commoda ſpacia,.b. coſumen. a. canfenTignorum ca:Pifa ſupra frabem ef frabs ſupra coſumnasſiampſiora ſunt spaciaC. Capteol@ I. AssereſA. ſunt Cantherij.B. Columen.Vbi Hero ampla ſunt ſpatia.C. capreoli.I. Aſſeres.O. Templa.Integra hæc compoſitio, tectum nominatur. a a a a D a a a a c c c c c c c
[41] A B
[42] ... adiectio.G. H. abacus.G. cymatium.I. echinus.K. annuli.L. hypotrachelium.M. aſtragalus.N. apotheſis. S R Q P O G H I K L M N F E D C B A
[43] A. epiſtylium.B. Guttæ.C. regulaD. faſcia.E. femur.F. Canalis.G. Me-topa.H. ſemimetopa.F. E. triglyphus.I. capitulum triglyphi.K. cymatium.L. corona.M. cymatium coronæ.N. tympanum.O P Q. partes faſtigij, quæ reſpon-dent partibus coronæ.R. ſima.S. Acroterium. S R Q P O N M L K I H q F E D C B A
[44] a tilg@iftb metopęmodſusodiaſtiſoſ.tetraſti@oſdiaſtiloſmodolo@exaſtiſo@Striarum modus. c.Centrum quadrati. a.ſiſtiſoſ modvcxaſtilosſiſtiloſtetraſtiloſ b a b a b a a c c c c a a
[45] ICHNOGRAPHIA PROSTRLOS.
[46] ORTHOGRAPHIA PROSTRLOS.
[47] FIGVRA EXA STTLI DORICI.
[48] A B. altitudo ad lacunaria.C. D. luminis altitudo.C. E. luminis latitudo inferior.D F. ſuperior luminis latitudo.C. G. craſſitudo antepagmentorum inferior.D. H. craſſitudo antepagmentorũ ſuperior.I. Supercilium.K. cymatium.M. antepagmentũ.N. hyperthy-ron.O. cymatium Doricum.P. corona plana cum cymatio.Q R. altitudo antepagmenti.S. Tympanum.T. impagines.V. ſcapi cardinales.X. impagines.r. Z. cymatia. A P N K I F D H V Q M Y S T S X E C B R G
[49] I. Corona.f. Ancones.d. hyperthyron.c. folium.e. cymatia.I E. ſcapusg. cymatium.h. replum.A B. Altitudo ad lacunaria.D. corona.G. by-perthyron.H. cymatium.I. prima corſa.K. ſecunda corſa.L. Tertia corſa.M. Tympana.N. impagines.O. ſcapi.C. hyperthyron. r d f e D C C I o o N N g G M M H g N N L K M M I E B
[50] A. corona.O. cymatium Lesbium.P. cymatium Doricum.Q. Hyperthyron.R. Cyma-tium antepagmentorum.S. Aſtragali.T. Prima faſcia.S. ſecunda faſcia.V. Tertia faſcia.X X. ſcapus.Y. cymatium.Z. replum.I. Tympanum.K K. impages. A O p Q R Q X s Q s R s V I s T I I I I K K I I X
[51] P. Corona.o. Aſtragalus lesbi.C. cymatium Doricum.N. Hy-perthyrum.K. cymatium.F. Aſtragalus.IONICDORICCORINTH D P A O O C N P e C k H F R S L V K S T I
[52] Tuſcanici capituli partes.E. Abacus.F. Echinus.G. Annulus.H I K L. Hypotrachelium cum Apophygi.f a q. ſpatia centrorum.A B C. partes ſpiræ quibus in ueſtigio pariter A B C. reſpondet.A. Apopbygis.B. Torus.C. Plinthus. M E F q G H I k L h d C b a e D A a B C C B A A B C
[Figure 53]
[54] TVSCAN AE AEDIS COMPOSIT AE DISPOSITIO.
[Figure 55]
[56] a 4 3 2 1 o
[57] b 3 d e 2 1 f c a
[58] Ichnographia, orthographia, & ſchiographia œdis peripterœ.
[59] FRABES COMPACTILES.
[60] Figura apponenda erat in fine primi capitis huius libri.e c g a d b h h f
< >
page |< < of 412 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div1" type="section" level="1" n="1">
          <div xml:id="echoid-div4" type="section" level="2" n="4">
            <p style="it">
              <s xml:id="echoid-s50" xml:space="preserve">
                <pb file="514.01.005" n="5"/>
              rerum obſeruatione ante concepta, exemplar fit eius formæ, quæ exte-
                <lb/>
              riorem materiem, quàm ſimillime poteſt, effingit? </s>
              <s xml:id="echoid-s51" xml:space="preserve">Quod ſi artifex
                <lb/>
              tam excellens opus parare poſſet, ut id eum cognoſceret, & </s>
              <s xml:id="echoid-s52" xml:space="preserve">amaret, pla-
                <lb/>
              nè hoc faceret, opus autem nulla alia ratione opifcem ſuum agnoſceret,
                <lb/>
              niſi ex èa ſimilitudine, quam prius ab exemplari habuiſſet. </s>
              <s xml:id="echoid-s53" xml:space="preserve">Quod ſi adeo
                <lb/>
              hebeti, & </s>
              <s xml:id="echoid-s54" xml:space="preserve">obtuſa eſſet intelligentia, ut ſe ſe efferre, atque euehere ad co-
                <lb/>
              gnoſcendum opificem minime poſſet, neceſſarium eſſet, ut exemplar ip-
                <lb/>
              ſum eò ſe demitteret, ut ab opere percipi, & </s>
              <s xml:id="echoid-s55" xml:space="preserve">cognoſci poßet. </s>
              <s xml:id="echoid-s56" xml:space="preserve">Hinc quam
                <lb/>
              reconditi cognitionis theſauri recludantur, ex te uidere potes. </s>
              <s xml:id="echoid-s57" xml:space="preserve">Cum
                <lb/>
              æterna mens, æternam artem concipiens, in rebus a ſe conditis, ueſti-
                <lb/>
              gium, uelimaginem ſuam impreſſerit, & </s>
              <s xml:id="echoid-s58" xml:space="preserve">ut melius perciperetur, & </s>
              <s xml:id="echoid-s59" xml:space="preserve">
                <lb/>
              amaretur, uiſibilem, atque aſpectabilem ſe præbuit. </s>
              <s xml:id="echoid-s60" xml:space="preserve">Ecce quò nos
                <lb/>
              egreſſus artis euexit. </s>
              <s xml:id="echoid-s61" xml:space="preserve">Quod ſi perfectum opus ſpeculari uoluerimus, ad-
                <lb/>
              mir andum ſane uiuendi or dinem intuebimur. </s>
              <s xml:id="echoid-s62" xml:space="preserve">Sentio iam, & </s>
              <s xml:id="echoid-s63" xml:space="preserve">quaſi
                <lb/>
              oculis cerno acumen ingenij tui uſque ad cœlos penetrare, ac diuinæ cu-
                <lb/>
              iuſdam rei notionem concipere. </s>
              <s xml:id="echoid-s64" xml:space="preserve">Omnis enim artifex, quantum ani-
                <lb/>
              mo, & </s>
              <s xml:id="echoid-s65" xml:space="preserve">labore niti poteſt, pulchrum, utile, ac firmum opus ſuum efficere
                <lb/>
              conatur, & </s>
              <s xml:id="echoid-s66" xml:space="preserve">cum hæc in opere ineſſe ſenſerit, mirum eſt quàm carum,
                <lb/>
              quàm gratum, quàm iucundum illud habet, nam ex pulchritudine
                <lb/>
              ſcientiam, ex utilitate probitatem, ex firmitate uirtutem ſuam cogno-
                <lb/>
              ſci poſſe ſper at. </s>
              <s xml:id="echoid-s67" xml:space="preserve">quæ omnia in recta uiuendi ratione requiruntur, & </s>
              <s xml:id="echoid-s68" xml:space="preserve">in
                <lb/>
              diuinitatis cognitionem nos ducunt. </s>
              <s xml:id="echoid-s69" xml:space="preserve">Demum ſi fructum artis atten-
                <lb/>
              damus, profectò conſider abimus artificem quemlibet opus aliquod fa-
                <lb/>
              cere, uel ut ex eo la
                <unsure/>
              udem ferat, uel ut ſibi aliquid emolumenti paret,
                <lb/>
              uelut in eo oblectetur, unde tria illa rerum appetendarum genera ha-
                <lb/>
              bentur, honeſtas, utilitas, & </s>
              <s xml:id="echoid-s70" xml:space="preserve">uoluptas: </s>
              <s xml:id="echoid-s71" xml:space="preserve">quæ cum ita eſſe ex diuini lumi-
                <lb/>
              nis illuſtratione ſentiamus, nos qui pr æſtantiſsimum Dei opus ſumus, co-
                <lb/>
              gitabimus nos à Deo proptere a factos eſſe, ut ipſum laudemus, illi ſer-
                <lb/>
              uiamus, in eo conquieſcamus. </s>
              <s xml:id="echoid-s72" xml:space="preserve">Hac ſpeculatione fit, ut ſagax, & </s>
              <s xml:id="echoid-s73" xml:space="preserve">no-
                <lb/>
              bilis natur a hominum artium cognitione ornata, uberiores in dies fru-
                <lb/>
              ctus fer at, & </s>
              <s xml:id="echoid-s74" xml:space="preserve">ingentem ( artificum tamen uulgo ignotam mercedem ) la-
                <lb/>
              borum ſuorum percipiat, & </s>
              <s xml:id="echoid-s75" xml:space="preserve">eos longe à uero aberrare cognoſcat, qui
                <lb/>
              nobiles, & </s>
              <s xml:id="echoid-s76" xml:space="preserve">in dignitate conſtitutos uiros ab artium oblectatione arcere
                <lb/>
              uolunt, Illuſtrium animarum pr æſtantiam ing eniorum ſuorum imbecil-
                <lb/>
              litate metientes. </s>
              <s xml:id="echoid-s77" xml:space="preserve">Quos ut ualere ſinamus, age doctiſsime, & </s>
              <s xml:id="echoid-s78" xml:space="preserve">ornatiſ-
                <lb/>
              ſime Præſul ueteris meæ in te obſeruantiæ monimentum accipe, & </s>
              <s xml:id="echoid-s79" xml:space="preserve">com-
                <lb/>
              ment arios meos in M. </s>
              <s xml:id="echoid-s80" xml:space="preserve">V itruuij Architectur am editos, & </s>
              <s xml:id="echoid-s81" xml:space="preserve">tutelæ tuæ
                <lb/>
              commendatos amplectere. </s>
              <s xml:id="echoid-s82" xml:space="preserve">In quibus ſi quid erit, quod alijs prodeſſe </s>
            </p>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>