Vitruvius, De architectura libri decem, 1567

Table of figures

< >
[1] CVM PRIVILEGIIS.
[Figure 2]
[Figure 3]
[4] CARrATIDES.
[5] PERS AE CAPTIVI.
[6] 12 3 16
[7] PIANTA ICHN OGRA PHIAPRONAO
[8] Pars ubi eſt I. orthographia est, ubiuero O. ſciographia.I O
[9] a b. recta.d c. flexa.e. angulirecti.f. anguli obtuſi.o. anguli acuti.h.i.K. circulus.g h i. diametros.g k. radius.g. centrum.l. m.n. arcus inte ger.L m. chorda.n p. ſagitta.r. arcus diminu-tus.f. arcus compoſi-tus. a b d c e f o h i k g l m n L p r
[10] Turris diſpoſito in parte interiori.A. ſucula uectibus reducta, quæ catenam continet, a quatignorum capita ſiiſpenduntur, in centroB. Tigna autem ueluti incumbis impoſita ex altera parte non ſunt clauis affixa, ſed ſuperpoſita ut ſuculæ redu- ctione poſſint ſine impeditione relaxari. ſuper ea tigna fit tabulatus.G. prominentia a turri tignorum capi- ta pro contignatione & itineribus in interioribus partibus.C. tabulatus.D. murus interior.E. Mœnia.F. mœniorum planitia.K I. eraſsitudines.H. ſcala admuri conſcenſum. A B G C D E F K I H L R
[11] † Oriens.P. Occidens.O. Auster.T. Septentrio.G. Aquilo.G. Affricus.M. CaurusS. Eurus.T. Foſſa.X. Portæ.Y. Forum.O. Baſilica.I. Viæ.Z. Aggeres. † P O T G G M S T V X Y O I Z
[12] A. dentes ſerræB. pectinata diſpoſitio.C. murad urbem.D. parsmuri exterior.E. agger. A B C D E
[13] H orthographia muri.Diſpoſitio mœiorum.A. opus terrenum.b. f. decuſſationes fibularum.M N. fundamentum, exterius.k l. fundamentum interiusO. r. &p q. longitudo tranſuerſorum fundam entorum pectinatim diſpoſitorum quemadmodum ſerrædentes quaternum pedum.p o. interuallum pectionatim diſpoſitorum interuallorum.e b s. taleæ olea- ginæ uſtulatæ in craſſitudine muri, ad firmitatem. A B f M N k l O r p q o e b s
[14] PASSVS 80piedi 80piedi 50piedi Ziopiedi 60piedi 110 M S I O M W
[15] Tro ſchemate. I.Proſchemate. II.Troſchemate. +.+. Solanus. p. Fauonius, uel Zephirus. T. Septentrio, Aparentias. O. Auſter. M. Caurus. L. Affricus, Lybs,Corus. S. Eurus. G. Aquilo. I. Euro Aquilo. 2. Euro auster. 3. Lybono tus, Auſtro affricus, uſque ad reliquos nomina formare oportet.a. Solanus. b. Septrentrio. c. Fauonius. d. Auſter. e. Eurus. f. Affricus. g. Caurus. h. Aquilo. I. Carbas. K. Boreas. L. Supernas, M. Gallicus. N. Traſcias. O. Corus. T. Circius. Q. Etheſiæ. R. Argeſtes. S. Subueſperus. T. Lybonotus. V. Altanus. X. Leuconotus. T. Vulturnus. Z. Cecias. *. Ornithiæ.A. Alexandria. b. Syene. a d. Gnomon. c. centrum. fbc. & edg. radijſolis. adg. & acb. anguli ſimiles. 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 1 2 3 4 5 6 7 8 S L M G O P X T I k f t o L n h d g w IIII E f e b d a g c X Z Y X V T S R Q P O N M L K I e f h g II d a c b d f A m b e c
[16] reſiculatumtetrudoron didoronincertumpentadoronortoſtulte.emplecton ct iſodomon.diatoni froniatidiatoni froniatiAdiſodomon. LI I 4 4 4 4 4 5 5 5 5 5 5 5
[17] Pollexſafituſafitu doPollex VHusP.dimidP. DimiCapitisPollex unusFactes uHa .F. I .P. I .P. I .P. I .P. I .F. I PI {1/2} .P.I {1/2} Fa: I Fa: unn .F. I .F. X .F. I .F. I .F. I
[18] E. antæ C. Columnæ duæ inter antæs in medio. C. cella. D. Parietes, qui cirecumcludunt celtam. D D @ D B C C E
[19] Frons ſeu Orograpbia ædis in antis.#A.#AntæC. fuſtigiun ſupra columnas duas inter antas in medio poſitas. C A A A A
[20] A. posticum.B. Frons.C. Columnæ contra antas.D. Columnæ in uerſuris.E. Cella.F. Parietes cellam concludentes.
[21] Frons a posticoA. potest accommodari, ut ex proſtylo fiat ampbyprostylos.C. Columnæcontra antas.D. Columnæ in verſuris.F. Fastigium.G. Valuæ. F G C D C A C C D
[22] E. Posticum.D. Frons.F. pronaum dicitur.G. alæ, & ambulatio.H. Cella.I. Portæ.L. Parietes. E G I G L H L I P D
[23] ORTHOGRAPHIA TERIPTEROS.
[24] VESTIGIVM DIPTEROS.PIANTA ICHN OGRAPHIAPRONAO
[25] I. Orthographia.O. Sciographia dipteros. I O
[26] A. Ara. B. C. ſpatium ſine tecto. D. Valuarum locus in proao, & poſtico. e. colum-næinferiores ſupra quas aliæ columnæ f. g. duplex ordo columnarum extra parietes cellæ.H. pronaum uel posticum. I. loca ſtatuarum. L. Gradus. A B C f g e e e e D H L
[27] ORTOGRAPHIA HYTETHROS.
[Figure 28]
[29] VESTIGIVM TEMPLI CVM PODIO.
[30] LATVS TEMPII CVM PODIO.
< >
page |< < (49) of 412 > >|
Certum ſatis mditium uidetur exterarum gentium uſus ad probandum ædificationem, ab initio buiuſmodi
1110 fuiſſe, cuiuſmodi a Vitr.
deſcripta eſt, nam quo artis pulcbritudo, & excellentia nondum peruenit, facile eſt,
ut
ibi, quod eſt naturæ, facile retineatur:
quod uero natura fit, uniuſmodi fere ſemper, ac ſimile cernitur.
Quis autem non uidet artes omnes ſuas quaſi ætates habuiſſe. pueritiam, adoleſcentiam, uirilitatem quan-
dam
, ac maturitatem?
Quemadmodum aliàs de Arhitectura diximus, cuius! erudimenta prioribus ſeculis
incepta
ſunt, mox in Aſia creuit, adoleuitq́;
, cui Græcia uires dedit, Italia dignitatem. Primum igitur ra-
tioniconſentaneum
est Architecturam ab ijs initijs profectam, quæ neceſſitas bumano generiſtatim oſtendit.

Quemadmodum
legitur in his eße, quæ nuper inuentæſunt, inſulis, ubi caſæ roboribus innixæ, cannis, &
ui-
minibus
intextæ ſtramentis, &
luto contectæ cernuntur, ea tamen ratione, ut magnitudine, pulchritudine,
&
commoditate perſonarum dignitati plurimum tribuatur. Hæc a noſtris, ut natura tulit, ita inuenta, ſed
2220 poftquam frequentia celebrariea locacaperunt, politioribus lignis, elegantioribus formis ornata conſpiciun-
tur
.
Certum eſt igitur in dies artificia, inuentaq́; hominum ſtudijs augeri. Primum igitur quid poſſit natura,
&
neceſſitas ostendit, dum cauſam declarat, quæ homines antea diſperſi, & palantes unà congregati ſunt,
mox
quid conſuetudo, &
uſus præſtent, argumento a multis nationibus deſumpto, demum quid ars conferat,
&
obſeruatio, ſtudiumq́; demonſtrat: A neceſſitate igitur ad commodum, a commodo ad dignitatem peruenit:
Naturæ autem arsinnixæ nihil immutat eorum, quæ natura ſiunt, ſed modo quodam politiora, & cultiora red-
dit
, quemadmodum mira exemplorum uarietate innoteſcit hoc loco.
{Scandulis robuſteis, & ſtramentis. }
Philander
.
ſcandulis ideſtrobore aſſulatim ſecto. Sunt autem ſcandulæ tabellæ uicem tegularum præſtantes,
quibus
contectam fuiſſe Romam annis.
470. Author eſt Cornelius nepos apud Plin. lib. 16. cap. 10. Vidi
ego
huiuſmodi tabellis tectas domos in Gallia.
Iſidorus putatnomen eſſe ſortitas a ſcindendo, ſed cur non a
3330 ſcandendo, qui enim uidit, qua ratione, alia ſuper aliam imponitur, ſcandere alia ſuper aliam ſquamarum mo
ſcandendo
, qui enim uidit, quartione aliaſuper aliam imponitur, ſcandere aliaſuper aliam ſquamarum mo
re
gradatim cognouit, ſiguntur autem ligneis clauis.
Sunt ueteres quidam codices, ut notat Hermolaus, qui
locum
Plinij ſupracitatum legant boc modo.
Scandulam non conſpectam fuiſſe Romæ annis, & reliqua. In-
fra
autem ſcandulas fiſſiles dixit Vitr.
ſed hæc alijs. {Schidijs. } Aſſulalibro duodecimo Cap. 23. Hermo-
laus
in Plin.
utitur & Vitr. Sed pro fragmentis quæ marmor arij ex operibus deijciunt. ſciros a Græcis appel-
latur
.
Eligno aut ſchidia idem author appellat, ſicuti Epiſchidion pro cuneo. id quoque a Græcis tractum.
In castig ationibus idem. Aſſula inquit, id quod Græce Schindalmos uocatur a Dioſcoride in hac deſcriptio-
ne
calami, unde aſſulatim idem fere quod minutatim Plautus in Captiuis, &
Menæchmis. {Apud natio-
nem
Colchorũ in Ponto} Paulatim ad meliores modos deducit, nam &
perpẽdiculo uſam fuiſſe nationem Col-
chorum
dicit, &
in Pyramidis formam tecta eduxiſſe teſtatur, & politiori ædificandi modo uſam.

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index