Vitruvius, L. Victrvvii Pollionis ad Cesarem Avgvstvm De architectvra, 1490

Table of contents

< >
< >
page |< < (90) of 194 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div12" type="section" level="1" n="10">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4626" xml:space="preserve">
              <pb o="90" file="00097" n="97"/>
            natura re℞ ita ſint in múdo collocata: </s>
            <s xml:id="echoid-s4627" xml:space="preserve">ut oés nationes ímoderatis
              <lb/>
            miſtióibuſ diſparatæ: </s>
            <s xml:id="echoid-s4628" xml:space="preserve">inter ſpatiú totius orbis terrarum regioniſ
              <lb/>
            medio múdi. </s>
            <s xml:id="echoid-s4629" xml:space="preserve">P. </s>
            <s xml:id="echoid-s4630" xml:space="preserve">R. </s>
            <s xml:id="echoid-s4631" xml:space="preserve">poſſidet fines. </s>
            <s xml:id="echoid-s4632" xml:space="preserve">Nan téperatiſſime ad utram
              <lb/>
            parté & </s>
            <s xml:id="echoid-s4633" xml:space="preserve">corpo℞ membris aíorum uigoribus pro fortitudine ſút
              <lb/>
            in italia gétes. </s>
            <s xml:id="echoid-s4634" xml:space="preserve">Quéadmodú. </s>
            <s xml:id="echoid-s4635" xml:space="preserve">n. </s>
            <s xml:id="echoid-s4636" xml:space="preserve">iouis ſtella iter martis feruéiſſimá
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s4637" xml:space="preserve">ſaturni frigidiſſimá media currés tempat́. </s>
            <s xml:id="echoid-s4638" xml:space="preserve">Eadé róne Italia inter
              <lb/>
            ſeptétrionalé meridianá ab utra parte mixtióibus tempatas & </s>
            <s xml:id="echoid-s4639" xml:space="preserve">
              <lb/>
            inuictas habet laudes. </s>
            <s xml:id="echoid-s4640" xml:space="preserve">Ita cóſiliis reſringit barbaro℞ uirtutes for
              <lb/>
            ti manu: </s>
            <s xml:id="echoid-s4641" xml:space="preserve">cóſiliis meridiano℞ cogitatióes. </s>
            <s xml:id="echoid-s4642" xml:space="preserve">Ita diuina mens ciuitaté
              <lb/>
            Ro. </s>
            <s xml:id="echoid-s4643" xml:space="preserve">Po. </s>
            <s xml:id="echoid-s4644" xml:space="preserve">egregiam téperatá regióe collocauit: </s>
            <s xml:id="echoid-s4645" xml:space="preserve">uti orbis terra℞ im
              <lb/>
            perio potiret́. </s>
            <s xml:id="echoid-s4646" xml:space="preserve">qđ ſi ita eſt uti diſſimiles iegióes ab inclinatióibus
              <lb/>
            coeli uariis generibus ſint compate: </s>
            <s xml:id="echoid-s4647" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s4648" xml:space="preserve">etiā natur̆ gentiú diſparibuſ
              <lb/>
            ais & </s>
            <s xml:id="echoid-s4649" xml:space="preserve">corporú figuris q̄litatibuſ naſcerent́. </s>
            <s xml:id="echoid-s4650" xml:space="preserve">Nó dubitemuſ æditi
              <lb/>
            ciorú quo rónes ad nationú gentiú ꝓprietates apte d ſtribueŕ
              <lb/>
            cú habeamus ab ipſa re℞ natura ſolerté & </s>
            <s xml:id="echoid-s4651" xml:space="preserve">expeditá monſtrationé
              <lb/>
            Quoad potui ſúma róne ꝓprietates loco℞ a natura re℞ diſpoſitaſ
              <lb/>
            aíaduerteŕ expoſui: </s>
            <s xml:id="echoid-s4652" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s4653" xml:space="preserve">quéadmodú ad ſolis curſum & </s>
            <s xml:id="echoid-s4654" xml:space="preserve">inclinatióes
              <lb/>
            coeli oporteat ad gétium figuras conſtituere ædiſiciorum qualita
              <lb/>
            tes dixi. </s>
            <s xml:id="echoid-s4655" xml:space="preserve">Ita nunc ſingulo℞ generum in ædificiis cómenſus ſym
              <lb/>
            metriarum: </s>
            <s xml:id="echoid-s4656" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s4657" xml:space="preserve">uniuerſos & </s>
            <s xml:id="echoid-s4658" xml:space="preserve">ſeparatos breuiter explicabo.</s>
            <s xml:id="echoid-s4659" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div13" type="section" level="1" n="11">
          <head xml:id="echoid-head10" xml:space="preserve">De ædiſicio℞ piinato℞ proportionibus & menſuris.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4660" xml:space="preserve"># Vlla archit@cto cura maior eſſe debet: </s>
            <s xml:id="echoid-s4661" xml:space="preserve">niſi uti ꝓportionl
              <lb/>
            a # bus rate partis habeant ædificia rónum exactióes. </s>
            <s xml:id="echoid-s4662" xml:space="preserve">Cú er
              <lb/>
            # go cóſtituta ſymmetria℞ ratio ſuerit & </s>
            <s xml:id="echoid-s4663" xml:space="preserve">cómenſus rócina
              <lb/>
            tionibus explicati. </s>
            <s xml:id="echoid-s4664" xml:space="preserve">T unc etiá acuminis eſt ꝓpriú prouideŕ ad na
              <lb/>
            turá loci aut uſum aut ſpém: </s>
            <s xml:id="echoid-s4665" xml:space="preserve">adiectióibus tempaturas efficere: </s>
            <s xml:id="echoid-s4666" xml:space="preserve">cú
              <lb/>
            de ſymmetria ſit detractú aut adiectú: </s>
            <s xml:id="echoid-s4667" xml:space="preserve">uti id uideatur recte eſſe for
              <lb/>
            matú: </s>
            <s xml:id="echoid-s4668" xml:space="preserve">in aſpectu nihil deſideret́: </s>
            <s xml:id="echoid-s4669" xml:space="preserve">alia enī ad manú ſpēs eſſe uide
              <lb/>
            tur: </s>
            <s xml:id="echoid-s4670" xml:space="preserve">alia in excelſo: </s>
            <s xml:id="echoid-s4671" xml:space="preserve">nó eadem ī cócluſo: </s>
            <s xml:id="echoid-s4672" xml:space="preserve">diſſimilis in aperto: </s>
            <s xml:id="echoid-s4673" xml:space="preserve">in qui
              <lb/>
            magni iudicii eſt oꝑa ꝗd tandé faciúdú ſit. </s>
            <s xml:id="echoid-s4674" xml:space="preserve">Nó eni uires uidet́ hŕe
              <lb/>
            uiſus effcctus ſed fallit́ ſæpe iudicio ab eo mens. </s>
            <s xml:id="echoid-s4675" xml:space="preserve">Quéadmodú in
              <lb/>
            ſcoenis pictis uident́ colúna℞ ꝓiecture: </s>
            <s xml:id="echoid-s4676" xml:space="preserve">mutulo℞ eſphore: </s>
            <s xml:id="echoid-s4677" xml:space="preserve">ſigno
              <lb/>
            rum figure ꝓminétes cú ſit tabula ſine dubio ad regulá plana. </s>
            <s xml:id="echoid-s4678" xml:space="preserve">Si
              <lb/>
            militer i nauibus remi cú ſunt ſub aq̃ directi: </s>
            <s xml:id="echoid-s4679" xml:space="preserve">tń oculis infracti </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>