Vitruvius, De architectura libri decem, 1567

Page concordance

< >
Scan Original
191 159
192 160
193 161
194 162
195 163
196 164
197 165
198 166
199 167
200 168
201 169
202 170
203 171
204 173
205 173
206 174
207 175
208 176
209 177
210 178
211 179
212 180
213 181
214 182
215 183
216 184
217 185
218 186
219 187
220 188
< >
page |< < (177) of 412 > >|
209177QVINTVS. ditq́ per eoſdem gradus, primum tetrachordum complectens, & iſte p rogreſſus eſt a dieſi ad dieſim, & ad
ditonum
in ſuis interuallis, &
hoc loco dieſis eſt dimidium minoris hemitonij proueniens a diuiſione differentiæ
extremorum
ſuæ habitudinis, ita ut maior pars acutiorem, minor grauiorem teneat.
Dieſis Græce quoque
tetartemoria
dicitur, ideo Vitr.
dieſim quartam toni partem dixit, & in hemitonio duas dieſes eſſe affirmat.
exemplum dieſeos, & hemitonij minoris eſt hoc. tredecim eſt habitudo extremorum hemitonij minoris, nam
hemitonium
minus his numeris constat 256, 243, quorum differentia ſunt tredecim, qui numerus in duas
ſecatur
partes, quarum alter a miior eſt ſeptenario concluſa, altera minor ſenario collecta, maior ad acutio-
rem
, minor ad grauiorem partem collocatur.
Ecceigitur quam breuia ſunt interualla harmonici tetrachordi,
quæ
uix poſſunt ratione moderari, ne dum ſenſibus comprehendi, ideo alius color, &
forma huius generis non
1110 habetur.
Sed cur dieſis accipitur pro hemitonio minori, & non pro hemitonio maiori? An quia tetrachordi
commenſus
est diateſſaron conſonantia, quæ duobus conſtat tonis, &
hemitonio minori. Tetrachordum chro-
maticum
temperatur interuallis, quæ dieſin, apotomen, &
ſeſquitonum, uel trihemitonium continent. habet
enim
latiorainterualla, quàm harmonia, &
ideo diuerſis coloribus deſignari poteſt. in primo, qui molliori
chromatico
datur, ſcandimus a ſeſquiuigeſima ſeptima per ſeſquiquartam decimam ad ſeſquiquintam pro-
portionem
, &
contrario modo deſcendimus, ita tamen ut extremi tetrachordi gradus ſeſquitertiam, hoc est
diateſſaron
reddant, imo nec aliam queunt reddere, dum per ea interualla progredimur.
Molle autem uoca-
tur
, quoniam mutabile querulum, &
affectibus plenum eſt. in ſecundo colore dicti generis acutior tempera-
tura
eſt ea, quæ a ſeſquiuigeſimaprima per ſeſquiundecimam ad ſeſquiſextam progreditur, &
hoc quoque loco
ſecundo
huiuſmodi colore, qui ſintoni chromatici eſt proprius, diateſſaron quoque colligitur.
Vocatur autem
2220 color is ſintonus ſi ad mollem comparatur, minus enim mutabilis, minus querulus, minus eſt affectibus.
aptus.
& hoc quoque loco eſt, quod cõſideremus quanti refert ordinationes, & ſcalas aptare rerum qualitatibus, &
naturis
conuenientes.
Sequitur diatonici generis tetrachordum, hoc quia maioribus constat interuallis, multis
modis
collocari poteſt.
Qnque igitur eius generis colores habentur. mollis, intentior, temperatus, ſintonus,
diatonus
, in primo, qui mollior, &
remiſſior eſt agrauiori parte a ſeſquiſeptima per ſeſquinonam ad ſeſquiui-
geſimam
ſcandit.
Vocaturq; mollis, quoniam inter buius generis colores cæteris temperatiorem habitum re-
fert
.
In ſecundo uero colore, qui intenſior eſt a ſeſquiuigeſima ſeptima per ſeſquiſeptimam ad ſeſquioctauam
tranſit
.
uocaturq́; mollis intentus; quoniam medium est inter mollem, & eum, de quo mox dicemus. Tertius
color
eſt cum uox a parte grauiori primigradus ad ſecundum ſcandit, ſeſquiundecima comparatione, inde
ad
tertium effertur ſeſquidecima, &
tandem quarto loco ſeſquin ona conſiſtit, diateſſaron perſiciens. Quis
333072[Figure 72]Harmoni cum92 1 {1/4} 1 {1/23} 1 {1/45} 69 15 8 216 345 360 36873[Figure 73]chrona molle70 1 {I/15} 1 {r/14} 1 {I/27} 42 18 10 210 252 270 28074[Figure 74]Chromat non languid.22 1 {r/6} 1 {I/11} 1 {I/21} II 7 4 66 77 84 8875[Figure 75]Diatonic nolle21 1 {r/7} 1 {I/9} 1 {r/20} 9 8 4 63 72 80 84444076[Figure 76]Molle inten tum56 1 {I/8} 1 {I/7} 1 {I/27} 21 27 8 168 189 216 22477[Figure 77]Aquale3 1 {I/9} 1 {I/10} 1 {I/11} 1 1 1 9 10 11 1278[Figure 78]Sintonu24 1 {I/9} 1 {I/8} 1 {I/15} 8 10 6 72 80 90 9679[Figure 79]Diatoni
hem
64 {I/8} 1 {r/8} 24 27 13 192 216 243 286
5550

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index