Vitruvius, De architectura libri decem, 1567

List of thumbnails

< >
221
221 (189)
222
222 (190)
223
223 (191)
224
224 (192)
225
225 (193)
226
226 (194)
227
227 (195)
228
228 (196)
229
229 (197)
230
230 (198)
< >
page |< < (258) of 412 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div1" type="section" level="1" n="1">
          <div xml:id="echoid-div660" type="section" level="2" n="124">
            <p>
              <s xml:id="echoid-s19278" xml:space="preserve">
                <pb o="258" file="514.01.290" n="290" rhead="LIBER"/>
              ſeruare autem eam, & </s>
              <s xml:id="echoid-s19279" xml:space="preserve">continere nihil poteſt, niſi mulina ungula, quæ etiam memoratur ab Antipatro
                <lb/>
              in prouinciam, ubi erat Alexander per Iollam filium perlatam eſſe, & </s>
              <s xml:id="echoid-s19280" xml:space="preserve">ab eo ea aqua regem eſſe ne-
                <lb/>
              catum. </s>
              <s xml:id="echoid-s19281" xml:space="preserve">Item Alpibus in Cotti regno eſt aqua, quam qui guſtant, ſtatim concidunt.</s>
              <s xml:id="echoid-s19282" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p style="it">
              <s xml:id="echoid-s19283" xml:space="preserve">Hæc omnia iam dicta a Plinio ſumpta ſunt multis in locis, Quæ apponam non ut aliquid auctoritati Vi-
                <lb/>
              truuianæ addam, ſed ut dicendi modos & </s>
              <s xml:id="echoid-s19284" xml:space="preserve">formulas diuerſas oſtendam, quibus eadem res latine ſcribi poteſt,
                <lb/>
              & </s>
              <s xml:id="echoid-s19285" xml:space="preserve">primum, In Bœotia amnis Melas oues nigras, Cephiſus ex eodem lacu proflucns albas, postea alibi ru-
                <lb/>
              fas oues iuxta Ilium xantbum efficere, unde, & </s>
              <s xml:id="echoid-s19286" xml:space="preserve">nomen amni:</s>
              <s xml:id="echoid-s19287" xml:space="preserve">Xanthos enim rufum ſignificat. </s>
              <s xml:id="echoid-s19288" xml:space="preserve">& </s>
              <s xml:id="echoid-s19289" xml:space="preserve">alibi necare
                <lb/>
              aquas Theop ompus, & </s>
              <s xml:id="echoid-s19290" xml:space="preserve">in Thracia apud Cychros dicit, & </s>
              <s xml:id="echoid-s19291" xml:space="preserve">de Theſſaliæ fonte. </s>
              <s xml:id="echoid-s19292" xml:space="preserve">Aliter circa Theſſalica tempe,
                <lb/>
              quoniam uiſus omnibus, terrori est, traduntq́; </s>
              <s xml:id="echoid-s19293" xml:space="preserve">etiam æs, ac ferrum erodiilla aqua. </s>
              <s xml:id="echoid-s19294" xml:space="preserve">De hoc fonte dicitur, quòd
                <lb/>
                <note position="left" xlink:label="note-514.01.290-01" xlink:href="note-514.01.290-01a" xml:space="preserve">10</note>
              breui ſpatio profluat: </s>
              <s xml:id="echoid-s19295" xml:space="preserve">& </s>
              <s xml:id="echoid-s19296" xml:space="preserve">quòdmirum eſt, Siliqua ſylues̃tris amplecti radicibus fontem eum dicitur, ſemper
                <lb/>
              florens purpura. </s>
              <s xml:id="echoid-s19297" xml:space="preserve">Ex ui apparet eas aqvas multo atramento ſutorio ( græci chalcanthum uocant, uulgus
                <lb/>
              Vitriolum) infectas eſſe. </s>
              <s xml:id="echoid-s19298" xml:space="preserve">Item Plinius in Macedonia non procul ab Euripidis poetæ ſepulchro, duo riui con-
                <lb/>
              fluunt alter ſaluberrimi potus, alter mortiferi. </s>
              <s xml:id="echoid-s19299" xml:space="preserve">Item de ſtyge aquaiuxta Nonacrim Arcadiæ, ſtyx nec odore
                <lb/>
              differens, nec colore, epota illico necat. </s>
              <s xml:id="echoid-s19300" xml:space="preserve">Vngulas tamen mularum repertas, neque aliam ullam materiam, quæ
                <lb/>
              non perroderetur a veneno ſtygis aquæ cum id dandum Alexandro magno Antipater mitteret, memoria di-
                <lb/>
              gnum est, magna Ariſtotelis infamia excogitatum. </s>
              <s xml:id="echoid-s19301" xml:space="preserve">Quod autem dicit Vitr. </s>
              <s xml:id="echoid-s19302" xml:space="preserve">{ in Cotti regno, } ita enim Phi-
                <lb/>
              lan der ( exemplaribus etiam reclamantibus, in quibus Crobi legitur) legendum dicit: </s>
              <s xml:id="echoid-s19303" xml:space="preserve">ſciendum eſt Cottum ab
                <lb/>
              Augusto Cæſare in amicitiam receptum fuiſſe, a quo alpes Cottiæ, quibus hodie Cineſio monti nomen eſt. </s>
              <s xml:id="echoid-s19304" xml:space="preserve">agrũ
                <lb/>
              Cotti in Liguribus Strabo conſtituit, ciuitatesuero Cottianas duodecim Plinius fuiſſe teſtatur.</s>
              <s xml:id="echoid-s19305" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p>
              <s xml:id="echoid-s19306" xml:space="preserve">
                <emph style="sc">Agro</emph>
              autem Faliſco uia campanain campo Corneto eſt lacus, in quo fons oritur, ubi anguium, & </s>
              <s xml:id="echoid-s19307" xml:space="preserve">
                <lb/>
                <note position="left" xlink:label="note-514.01.290-02" xlink:href="note-514.01.290-02a" xml:space="preserve">20</note>
              lacertarum, reliquarumq́; </s>
              <s xml:id="echoid-s19308" xml:space="preserve">ſerpentium oſſa iacentia apparent. </s>
              <s xml:id="echoid-s19309" xml:space="preserve">Item ſunt nonnullę acidæ uenæ fontiũ,
                <lb/>
              uti Lynceſto, & </s>
              <s xml:id="echoid-s19310" xml:space="preserve">in Italia Virena, Campana Theano, alijsq́; </s>
              <s xml:id="echoid-s19311" xml:space="preserve">locis pluribus, quæ hanc habent uirtu-
                <lb/>
              tem, uti calculos in ueſicis, quineſcuntur in corporibus hominum, potionibus diſcutiant. </s>
              <s xml:id="echoid-s19312" xml:space="preserve">Fieriau-
                <lb/>
              tem hoc naturaliter ita, ideo uidetur, quod acer, & </s>
              <s xml:id="echoid-s19313" xml:space="preserve">acidus ſuccus ſubeſt in ea terra, per quamiegredien-
                <lb/>
              tes uenæ intinguntur acritudine, & </s>
              <s xml:id="echoid-s19314" xml:space="preserve">ita cum in corpus inierunt, diſsipant quæ ex aquarum ſubſidentia
                <lb/>
              in corporibus, & </s>
              <s xml:id="echoid-s19315" xml:space="preserve">concreſcentia offenderunt. </s>
              <s xml:id="echoid-s19316" xml:space="preserve">Quare autem diſcutiantur ex acidis eæ res, ſic poſſu-
                <lb/>
              mus animaduertere. </s>
              <s xml:id="echoid-s19317" xml:space="preserve">Ouum in aceto, ſi diutius impoſitum ſuerit; </s>
              <s xml:id="echoid-s19318" xml:space="preserve">cortex eius molleſcet, & </s>
              <s xml:id="echoid-s19319" xml:space="preserve">diſſolue-
                <lb/>
              tur. </s>
              <s xml:id="echoid-s19320" xml:space="preserve">Item plumbum, quòd eſt lentiſsimum, & </s>
              <s xml:id="echoid-s19321" xml:space="preserve">grauiſsimum, ſi in uaſe collocatum fuerit, & </s>
              <s xml:id="echoid-s19322" xml:space="preserve">in eo
                <lb/>
              acetum infuſum, id autem opertum, & </s>
              <s xml:id="echoid-s19323" xml:space="preserve">oblitum ſi erit, efficietur uti plumbum diſſoluatur, & </s>
              <s xml:id="echoid-s19324" xml:space="preserve">fiat
                <lb/>
              Ceruffa. </s>
              <s xml:id="echoid-s19325" xml:space="preserve">Ei ſdem rationibus æs, quod etiam ſolidiore eſt natura, ſimiliter curatum ſi fuerit diſsipabitur,
                <lb/>
              & </s>
              <s xml:id="echoid-s19326" xml:space="preserve">ſiet ærugo. </s>
              <s xml:id="echoid-s19327" xml:space="preserve">Item margarita, non minus ſaxa ſilicea, quſae; </s>
              <s xml:id="echoid-s19328" xml:space="preserve">neque ferrum, neque ignis poteſt per ſe
                <lb/>
              diſſoluere, cum ab igne ſunt percalefacta, aceto ſparſo diſsiliunt, & </s>
              <s xml:id="echoid-s19329" xml:space="preserve">diſſoluuntur. </s>
              <s xml:id="echoid-s19330" xml:space="preserve">Ergo cum has res
                <lb/>
              ante oculos ita fieri uideamus, ratiocinemur, ijſdem ra tionibus ex acidis propter acritudinem ſucci
                <lb/>
              etiam calculoſos è natura rerum ſimiliter poſſe curari. </s>
              <s xml:id="echoid-s19331" xml:space="preserve">Sunt autem etiam fontes uti uino mixti, quem-
                <lb/>
              admodum eſt unus Paphlagoniæ, ex quo etiam ſine uino potantes fiunt temulenti.</s>
              <s xml:id="echoid-s19332" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p style="it">
              <s xml:id="echoid-s19333" xml:space="preserve">De Lynceſto, Tlinius Lynceſtis, inquit, aqua, quæ uocatur Acidula, uini modo temulentos facit Ouid.
                <lb/>
              </s>
              <s xml:id="echoid-s19334" xml:space="preserve">ulti. </s>
              <s xml:id="echoid-s19335" xml:space="preserve">Metam.</s>
              <s xml:id="echoid-s19336" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p>
              <s xml:id="echoid-s19337" xml:space="preserve">Huic fluit effectu diſpar Lyncestius amnis,
                <lb/>
              Quem quicunque parum moderato gutture traxit,
                <lb/>
              # Haud aliter titubat, quàm ſi mera uina bibiſſet .</s>
              <s xml:id="echoid-s19338" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <note position="left" xml:space="preserve">40</note>
            <p>
              <s xml:id="echoid-s19339" xml:space="preserve">Equiculis autem in Italia, & </s>
              <s xml:id="echoid-s19340" xml:space="preserve">in Alpibus natione Medullorum eſt genus aquæ quam qui bibunt,
                <lb/>
              efficiuntur turgidis gutturibus.</s>
              <s xml:id="echoid-s19341" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p style="it">
              <s xml:id="echoid-s19342" xml:space="preserve">Noſtri goſſutos eos appellant, quibus turgent guttura. </s>
              <s xml:id="echoid-s19343" xml:space="preserve">Natio autem Medullorum habitat vallem Cilli-
                <lb/>
              ram, quæ distat ab Oeno ( Iſpruch dicunt) octauum lapidem meridiem uerſus.</s>
              <s xml:id="echoid-s19344" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p>
              <s xml:id="echoid-s19345" xml:space="preserve">
                <emph style="sc">In</emph>
              Arcadia uero ciuitas eſt non ignota Clitori, in cuius agris eſt ſpelunca profluens aquæ, quam
                <lb/>
              qui biberint, fiunt abſtemij. </s>
              <s xml:id="echoid-s19346" xml:space="preserve">Ad eum autem fontem Epigramma eſt in lapide inſcriptum hac ſenten-
                <lb/>
              tia uerſibus Græcis, eam non eſſe idoneam ad lauandum, ſed etiam inimicam uiribus, quod apud eum
                <lb/>
              fontem Melampus ſacrificijs purgauiſſet rabiem Prœti filiarum, reſtituiſſetq́; </s>
              <s xml:id="echoid-s19347" xml:space="preserve">earum uirginum mentes
                <lb/>
              in priſtinam ſanitatem. </s>
              <s xml:id="echoid-s19348" xml:space="preserve">Epigramma autem eſt id, quod eſt ſubſcriptum.</s>
              <s xml:id="echoid-s19349" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <note position="left" xml:space="preserve">50</note>
            <p style="it">
              <s xml:id="echoid-s19350" xml:space="preserve">Philander e Pratenſi, Epigramma uerſum in latinum, ponit hoc modo.</s>
              <s xml:id="echoid-s19351" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p>
              <s xml:id="echoid-s19352" xml:space="preserve">#Si te, ſiq́; </s>
              <s xml:id="echoid-s19353" xml:space="preserve">pecus medio ſitis orbe diei
                <lb/>
              # Ad fontis, Paftor, Clitorij antra premat,</s>
            </p>
            <p>
              <s xml:id="echoid-s19354" xml:space="preserve"># Inde tuã reſtingue ſitim, quin & </s>
              <s xml:id="echoid-s19355" xml:space="preserve">propè nymphas,
                <lb/>
              # Naiadas omne tuum, tu quoque ſiſte pecus.</s>
              <s xml:id="echoid-s19356" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p>
              <s xml:id="echoid-s19357" xml:space="preserve"># Membra lauanda tamen caueas. </s>
              <s xml:id="echoid-s19358" xml:space="preserve">cómittere lymphę,
                <lb/>
              #Ne noceat uinctis ebrietate potus .</s>
              <s xml:id="echoid-s19359" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p>
              <s xml:id="echoid-s19360" xml:space="preserve">#Viribus infeſtas fuge aquas, ubi nempè Melápus
                <lb/>
              #Luſtrauit diras Prœtidas a rabie.</s>
              <s xml:id="echoid-s19361" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p>
              <s xml:id="echoid-s19362" xml:space="preserve">#Arcaná abſtergens maculam, & </s>
              <s xml:id="echoid-s19363" xml:space="preserve">ſe protinus Argis
                <lb/>
              #Ad tetricæ montes contulit Arcadiæ.</s>
              <s xml:id="echoid-s19364" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p>
              <s xml:id="echoid-s19365" xml:space="preserve">Ouidius uero ult. </s>
              <s xml:id="echoid-s19366" xml:space="preserve">Metam.</s>
              <s xml:id="echoid-s19367" xml:space="preserve">ita de Clitorio loquitur.
                <lb/>
              </s>
              <s xml:id="echoid-s19368" xml:space="preserve">Clitorio quicunque ſitim de fonte leuarit
                <lb/>
              Vina fugit, gaudetq́; </s>
              <s xml:id="echoid-s19369" xml:space="preserve">meris abstemius undis. </s>
              <s xml:id="echoid-s19370" xml:space="preserve">
                <lb/>
              Seu uis eſt in aqua calido contraria uino,
                <lb/>
              Siue, quod indigenæ memorant, Amithaone natus
                <lb/>
              Trœtidas attonitas postq́; </s>
              <s xml:id="echoid-s19371" xml:space="preserve">per carmen, & </s>
              <s xml:id="echoid-s19372" xml:space="preserve">herbas,
                <lb/>
              Eripuit furijs purgamina mentis in illas,
                <lb/>
              Miſit aquas, odiumq́; </s>
              <s xml:id="echoid-s19373" xml:space="preserve">meri permanſit in undis.</s>
              <s xml:id="echoid-s19374" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <note position="left" xml:space="preserve">60</note>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>