341AQVAEDVCTIBVS ROM. LIB. I.
tis Lucullanis, finiuntur in campo martio ſecundum frontem ſepto-
rũ. Riu{us} Appiæ ſub Cœlio monte & Auentino act{us} emergit, ut dixi-
m{us}, infra cliuum Publicij Alſi & inde educt{us} est in Naumachiam,
nam ei{us} cauſa uidetrr fact{us}.
rũ. Riu{us} Appiæ ſub Cœlio monte & Auentino act{us} emergit, ut dixi-
m{us}, infra cliuum Publicij Alſi & inde educt{us} est in Naumachiam,
nam ei{us} cauſa uidetrr fact{us}.
QVONIAM authores cui{us}q;
aquæ &
ætates præterea ordi-
nes & longitudinesriuorum et ordinem libræ perſecut{us} ſum,
non alienum mihiuidetur etiam ſingula ſubijcere et oſten
dere quanta ſit copia, quæ publicis priuatis{qúe} non ſolum uſib{us} & au-
xilijs, uerum etiam uoluptatib{us} ſufficit & per quot caſtella quib{us}{qúe}
regionib{us} deducatur, quantum extraurbem, quantum intraurbem,
& ex eo quantum lacub{us}, quantum munerib{us}, quantum operib{us} pu
blicis, quantum nomine Cæſaris, quantũ priuatis uſib{us} erogetur. Sed
rationis exiſtimo priuſquàm nomina quinariarum centenariarum{qúe} et
cæterorum modulorum, per quos menſura conſtituta est proferam{us}
indicare quæ ſit eorum origo, quæ uires, et quid quæq; appellatio ſigni
ficet, præpoſita{qúe} regula ad quam ratio eorum & initium computatur
oſtendere, quaratione diſcrepantia inuenerim, & quam emendandiui
am ſim ſecut{us}. Aquarum moduli aut ad digitorum, aut ad unciarum
11Aquarum
moduli. menſur am inſtituti ſunt: Digiti in Campania & in pleris Italiæ locis.
Vncia in pupula: ita hæc obſeruãtur. Est autem digit{us} ut conuenit ſex
22Digit{us}. tadecima pars pedis, uncia duodecima. Quemadmodum autem inter
unciã & digitum diuer ſit{as}, ita & ipſi{us} digiti ſimplex obſeruatio non
est, nam ali{us} uocatur quadrat{us}, ali{us} rotund{us}. Quadrat{us} trib{us}
quartiſdecimis ſuis rotundo maior. Rotund{us} trib{us} undecimis ſuis
quadrato minor est, ſcilicet quia anguli deteruntur, poſtea modul{us} nec
33Modul{us}. ab uncia nec ab alterutro digitorum originẽ accipiens induct{us}, ut qui-
dam putant, ab Agrippa, ut alij à plumbarijs per Vitruuium archite-
ctum in uſum urbis excluſis, priorib{us} uenit appellat{us} quinario nomi-
ne. Quiautem Agrippam authorem faciunt, dicunt quòd quinq; anti-
qui moduli exiles & ueluti puncta quib{us} olim aqua cum exigua eſſet
diuidebatur in unam fiſtulam coacti ſunt. Qui Vitruuium & plumba-
rios ab eo quòd plumbea lamina plana quinq; digitorum
nes & longitudinesriuorum et ordinem libræ perſecut{us} ſum,
non alienum mihiuidetur etiam ſingula ſubijcere et oſten
dere quanta ſit copia, quæ publicis priuatis{qúe} non ſolum uſib{us} & au-
xilijs, uerum etiam uoluptatib{us} ſufficit & per quot caſtella quib{us}{qúe}
regionib{us} deducatur, quantum extraurbem, quantum intraurbem,
& ex eo quantum lacub{us}, quantum munerib{us}, quantum operib{us} pu
blicis, quantum nomine Cæſaris, quantũ priuatis uſib{us} erogetur. Sed
rationis exiſtimo priuſquàm nomina quinariarum centenariarum{qúe} et
cæterorum modulorum, per quos menſura conſtituta est proferam{us}
indicare quæ ſit eorum origo, quæ uires, et quid quæq; appellatio ſigni
ficet, præpoſita{qúe} regula ad quam ratio eorum & initium computatur
oſtendere, quaratione diſcrepantia inuenerim, & quam emendandiui
am ſim ſecut{us}. Aquarum moduli aut ad digitorum, aut ad unciarum
11Aquarum
moduli. menſur am inſtituti ſunt: Digiti in Campania & in pleris Italiæ locis.
Vncia in pupula: ita hæc obſeruãtur. Est autem digit{us} ut conuenit ſex
22Digit{us}. tadecima pars pedis, uncia duodecima. Quemadmodum autem inter
unciã & digitum diuer ſit{as}, ita & ipſi{us} digiti ſimplex obſeruatio non
est, nam ali{us} uocatur quadrat{us}, ali{us} rotund{us}. Quadrat{us} trib{us}
quartiſdecimis ſuis rotundo maior. Rotund{us} trib{us} undecimis ſuis
quadrato minor est, ſcilicet quia anguli deteruntur, poſtea modul{us} nec
33Modul{us}. ab uncia nec ab alterutro digitorum originẽ accipiens induct{us}, ut qui-
dam putant, ab Agrippa, ut alij à plumbarijs per Vitruuium archite-
ctum in uſum urbis excluſis, priorib{us} uenit appellat{us} quinario nomi-
ne. Quiautem Agrippam authorem faciunt, dicunt quòd quinq; anti-
qui moduli exiles & ueluti puncta quib{us} olim aqua cum exigua eſſet
diuidebatur in unam fiſtulam coacti ſunt. Qui Vitruuium & plumba-
rios ab eo quòd plumbea lamina plana quinq; digitorum