Vitruvius, De architectura libri decem, 1567

Table of figures

< >
[61] FORI DESCRIPTIO.Z. euria.C. Platea ante carceres.D. platea ante ærarium.G. Eaſilica. G D B C
[62] SCIOGRATHI@B
[63] @SILIC AE
[64] ICHNOGRAPHIABASILIC AE
[65] Lateris Laſilicæ orthographia, cuius ſignum A, cum ſigno B præcedentis diagrammatis coniungendum.A
[66] Veſtigium Baſilicæ A. ædisAuguſtæ B. pronaum C.Tribunal D. Baſilicæ pa-ries E, F, G, H. Aedisparies I, K L, M. pa-rastatæ poſt columnas N. I K D 15 @ ped 46 B L M C E H * n n n pedes 60 *@20 * * * pedes cxx * F G
[67] In orthog ra-phia uero columnæ I, paraſta-tæ 20, pedum,2. prima porti-cus contignatio3. ſuperiores paraſtatæ 18. pe-dum 4. trabescantherium ſu-stinentes tectiporticus, quæ eſtinferior teſtudini5. columnæ e-rant Corinthiæ,trabes ex tribustignis bipedali-bus compactæ e-piſtylij loco poſi-tæ 6, pilæ tri-bus pedibus al-tæ, quaternisquoquo uerſuslatæ loco Zophori 7, aliæ tra-bes euerganeæcoronicis loco æ-diſicium præcin-gentes 8, pa-ries porticus circa baſilicam 9,pluteum primæporticus conti-gnationis 10.Lumina, o, tectaconſpiciuntur. 1 0 1 10 0 8 7 6 1 4 2 5 3
[68] HARMONICVM.dieſisdieſisditonus.
[69] CHROMATICVM.bemiton.bemiton.trihemit.
[70] DIATONICVM.hemiton.tonustonus.
[71] EXEMPLVM MONOCHORDI.VniſonumTonusSemitoniumDitonusSemiditonusTuo no
[72] Harmoni cum 92 1 {1/4} 1 {1/23} 1 {1/45} 69 15 8 216 345 360 368
[73] chrona molle 70 1 {I/15} 1 {r/14} 1 {I/27} 42 18 10 210 252 270 280
[74] Chromat non languid. 22 1 {r/6} 1 {I/11} 1 {I/21} II 7 4 66 77 84 88
[75] Diatonic nolle 21 1 {r/7} 1 {I/9} 1 {r/20} 9 8 4 63 72 80 84
[76] Molle inten tum 56 1 {I/8} 1 {I/7} 1 {I/27} 21 27 8 168 189 216 224
[77] Aquale 3 1 {I/9} 1 {I/10} 1 {I/11} 1 1 1 9 10 11 12
[78] Sintonu 24 1 {I/9} 1 {I/8} 1 {I/15} 8 10 6 72 80 90 96
[79] Diatonihem 64 {I/8} 1 {r/8} 24 27 13 192 216 243 286
[80] Hæc iam nota ſunt ex prædictis, & ex ſequenti figuratione.DiateſſaronquartaſeſquitertiaDiapentequintaſeſquialtera.Semitonium cum diapente.Sexta minorTonus cum diapenteSexta maior.Semiditonus cum diapenteSeptima minor.Diapaſonoctauadiſdiapaſon.diapaſon con diapentediapaſondiapentediateſſaron 18 16 12 8 6
[81] Diateſſ. Diapente Diat. Diat. Diat.meseSumma regio diatonimedia regio chrom.Ima regio bannonproslamua nomenos Lycanosmeſonparanete ſymemenõparanete di ezeugmenõparanete hyperboleõparameſe parhypate hypateon parhypate meſon Trite ſynne menonTrite dieze ugmenonTrite hy-perboleonHypate meſon. Meſenete ſynne-menon parameſenete diezeu gmenon nete hyper-boleon.
[Figure 82]
[Figure 83]
[Figure 84]
[Figure 85]
[Figure 86]
[87] @ESTIGIVM THEATRI GRAECORVM.P D E B R
[88] I. Laconicum.H. Tepidarium.K. Frigidarium.L. Labrum.I. Fistulæ vaporarie. L K h I
[89] a. Frigidarium.b. Tepidarium.C. caldarium.e. Laconicum.d. clypeus æneus.f. Tepidarium.g. frigidarium.i. fistulæ uaporariæ d g f e a b c
[90] VESTIGIVM PALAESTRAE.A. Ephœbeum.B. coriceum.C. conis̃terium.D. frigida lauatio.E. elæotheſium.F. frigidarium.G. propignæus.H. concamerata ſudatio.I. Laconicum.K. calda la-uatio.#L. porticus exterior.M. duplex porticus ad ſeptentrionem.N. porticus ubi athletæ exercebantur xyſtos dicta.O. platanones.P. hypethræ ambulationes, ubi æstate exercebantur athletæ.Q. ſtadium, in quo ſpectabantur athletæ.†. oriens.O. Auſter.P. occidens.♐. Septentrio.I. I. I. I. stationes. reliqua ſunt exedræ, & ſcholæ. cum periſtylijs. O N P L D C B A E F G H K M O
< >
page |< < (85) of 412 > >|
11785TEBTIVS. ſic 24. ad 16. erit conuerſa ratione, ut 16. ad 24. ita 20. ad 30. ducantur igitur 20. in 24.
reddentur 480. quæ partita per 16. efficient 30. Pari ratione ignoretur ſecundus numerus ſcilicet 20.
Collocato
ante primum duos poſteriores terminos hoc modo 24.
16. 30. cum igitur ita ſe habeat 24. ad
16
.
ut 30. ad 20. Sequetur quodita ſe habebit 30. ad 20. ſic ut 24. ad 16. ducito ergo 30.
per
16.
conficies 480. quæ partita per 24. efficient 20. Cæterum ſi tertius ignoratur numerus, ſcili-
cet
24.
conuerte antecedentes numeros in conſequentes, & conſequentes in antecedentes, erit igitur ut 20.
ad
30.
ita 16. ad 24. duc igitur 16. per 30. fient 480. quæ partita per 20. oſtendent 24.
Sed
poſtquàm partitione abſoluta ipſius producti per primum, &
partiens eſt numerus, reliquus erit numerus
aliquis
diuidens minor, obſeruabis eum in ſubtiliores partes distribuendum ea ratione, quam tertius numerus
ſeu
terminus obtinet, atque productus inde numerus iterum per primum eſt partiendus, idq́;
hoc modo facien-
1110 dum, quatenus ex continenti partitione nil amplius relinquatur, quare &
illud memoria mandandum primum
numerum
, cum ipſo tertio, re ac nomine ſeu qualitate ſemper conuenire.
Vnde ſi primus trium numerorum
ſolis
integris numeris constiterit, tertius uero fractis, uel contra, illud prius conaberis , quàm prædictam re-
gulam
experiaris, ut alterum propoſitorum numerorum , ad alterius denominationem reuoces.
De ijs rebus
exempla
plurima ex Arithmeticorum abacis deſumere potes.
Probabis autem an recte ipſam regulam ex
pertus
fueris, ſi primum in quartum duxeris, nam idem reddetur terminus, qui ex ductu ſecundi in tertium
redditur
.
nam ſi inæquales prædictos numeros inueneris , ſcito te erraſſe , ad calculum igitur redeundum eſt .
Ac ut abſolutam reddamus hanc pulcherrimam quæſtionem, ex Alchindo addemus admir abilem illam regu-
lam
, quæ quinque terminis propoſitis, ſextum ignotum dignoſcere, quemcunque locum teneat, facile poſſimus.

nam
dari poſſunt ſex numerorum termini, ſic ſe mutua ratione reſpondentes , ut ratio primi ad ſecundum com-
2220 ponatur, ex rationibus tertij ad quartum, &
ipſius quintĩ ad ſextum. # Dentur igitur ſex termini ſibi ratio-
ne
aliqua comparati.
1 2 3 4 6 9. Dico rationem unius ad duo, quæ est ſubdupla, conſtare ex ratione
3
.
ad 4. quæ eſt ſubſeſquitertia, & ratione 6. ad 9. quæ eſt ſubſeſquialtera. Pone numeros eo quo ſu-
pra
diximus ordine, fiet enim ratio 18.
ad 36. ſimilis ei quæ est 1. ad 2. id eſt ſubdupla . Compoſitio
huiuſmodi
primorum terminorum caput, &
radix eſt omnium aliarum, quæ numero ſunt decem & ſeptem.
Multi uero ſunt modi , quibus hi termini permiſceri poſſunt , ſed uera compoſitio decem & ſeptem, præter pri-
mum
, constare dignoſcitur .
quorum ordines ſubſcripta tabella oſtendit. Vtar autem numerorum notis , li-
cet
uſus ſum in materna lingua literis a, b, c, d, e, f, ita enim Alchindus poſuerat.
ſed ad faciliorem intelli-
gentiam
numerorum notas appingam.
Sex ordines notantur per primum, ſecundum , tertium , quartum,
quintum
, &
ſextum, primus a læua , ſextus ad dexteram, cæteri ſunt intermedij. Primorum uero termino-
3330 rum ratione cum ſecundis in omnibus ordinibus, intelliguntur eſſe compoſitæ, ex rationibus tertij ad quartum,
&
quinti ad ſextum .
44
# ###### Ordo numerorum.
Modi
compa- \\ rabiles. # Trimus. # Secundus. # Tertius. # Quartus. # Quintus. # Sextus.
Trimus
modus. # 1 # 2 # 3 # 4 # 6 # 9
Secundus
modus. # 1 # 2 # 3 # 9 # 6 # 4
Tertius
modus. # 1 # 3 # 2 # 4 # 6 # 9
Quartus
. # 1 # 3 # 2 # 9 # 6 # 4
Quintus
. # 1 # 6 # 2 # 9 # 3 # 4
Sextus
. # 1 # 6 # 2 # 4 # 3 # 9
Septimus
. # 2 # 4 # 1 # 3 # 9 # 6
Octauus
. # 2 # 4 # 1 # 6 # 9 # 3
Nonus
. # 2 # 9 # 1 # 3 # 4 # 6
55406650776088
# #### Ordo numerorum.
Modi
compa- \\ rabiles. # Trimus. # Secundus. # Tertius. # Quartus. # Quintus. # Sextus.
Decimus
. # 2 # 9 # 1 # 6 # 4 # 3
Vndecimus
. # 3 # 4 # 1 # 2 # 9 # 6
Duodecimus
. # 3 # 4 # 1 # 6 # 9 # 2
Decimus
tertius. # 3 # 9 # 1 # 2 # 4 # 6
Decimus
quartus. # 3 # 9 # 1 # 6 # 4 # 2
Decimus
quinturs. # 4 # 6 # 2 # 1 # 3 # 9
Decimus
ſextus. # 4 # 6 # 2 # 9 # 3 # 1
Decimus
ſeptimus. # 6 # 9 # 1 # 2 # 4 # 3
Decimus
octauus. # 6 # 9 # 1 # 3# 4 # 2
99
Subſeſquitertia
. # 3--4
Subſeſquialtera
. # 6--9
Subdupla
, ut 1. ad 2 # 18--36

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index