Vitruvius, De architectura libri decem, 1567

Table of figures

< >
[61] FORI DESCRIPTIO.Z. euria.C. Platea ante carceres.D. platea ante ærarium.G. Eaſilica. G D B C
[62] SCIOGRATHI@B
[63] @SILIC AE
[64] ICHNOGRAPHIABASILIC AE
[65] Lateris Laſilicæ orthographia, cuius ſignum A, cum ſigno B præcedentis diagrammatis coniungendum.A
[66] Veſtigium Baſilicæ A. ædisAuguſtæ B. pronaum C.Tribunal D. Baſilicæ pa-ries E, F, G, H. Aedisparies I, K L, M. pa-rastatæ poſt columnas N. I K D 15 @ ped 46 B L M C E H * n n n pedes 60 *@20 * * * pedes cxx * F G
[67] In orthog ra-phia uero columnæ I, paraſta-tæ 20, pedum,2. prima porti-cus contignatio3. ſuperiores paraſtatæ 18. pe-dum 4. trabescantherium ſu-stinentes tectiporticus, quæ eſtinferior teſtudini5. columnæ e-rant Corinthiæ,trabes ex tribustignis bipedali-bus compactæ e-piſtylij loco poſi-tæ 6, pilæ tri-bus pedibus al-tæ, quaternisquoquo uerſuslatæ loco Zophori 7, aliæ tra-bes euerganeæcoronicis loco æ-diſicium præcin-gentes 8, pa-ries porticus circa baſilicam 9,pluteum primæporticus conti-gnationis 10.Lumina, o, tectaconſpiciuntur. 1 0 1 10 0 8 7 6 1 4 2 5 3
[68] HARMONICVM.dieſisdieſisditonus.
[69] CHROMATICVM.bemiton.bemiton.trihemit.
[70] DIATONICVM.hemiton.tonustonus.
[71] EXEMPLVM MONOCHORDI.VniſonumTonusSemitoniumDitonusSemiditonusTuo no
[72] Harmoni cum 92 1 {1/4} 1 {1/23} 1 {1/45} 69 15 8 216 345 360 368
[73] chrona molle 70 1 {I/15} 1 {r/14} 1 {I/27} 42 18 10 210 252 270 280
[74] Chromat non languid. 22 1 {r/6} 1 {I/11} 1 {I/21} II 7 4 66 77 84 88
[75] Diatonic nolle 21 1 {r/7} 1 {I/9} 1 {r/20} 9 8 4 63 72 80 84
[76] Molle inten tum 56 1 {I/8} 1 {I/7} 1 {I/27} 21 27 8 168 189 216 224
[77] Aquale 3 1 {I/9} 1 {I/10} 1 {I/11} 1 1 1 9 10 11 12
[78] Sintonu 24 1 {I/9} 1 {I/8} 1 {I/15} 8 10 6 72 80 90 96
[79] Diatonihem 64 {I/8} 1 {r/8} 24 27 13 192 216 243 286
[80] Hæc iam nota ſunt ex prædictis, & ex ſequenti figuratione.DiateſſaronquartaſeſquitertiaDiapentequintaſeſquialtera.Semitonium cum diapente.Sexta minorTonus cum diapenteSexta maior.Semiditonus cum diapenteSeptima minor.Diapaſonoctauadiſdiapaſon.diapaſon con diapentediapaſondiapentediateſſaron 18 16 12 8 6
[81] Diateſſ. Diapente Diat. Diat. Diat.meseSumma regio diatonimedia regio chrom.Ima regio bannonproslamua nomenos Lycanosmeſonparanete ſymemenõparanete di ezeugmenõparanete hyperboleõparameſe parhypate hypateon parhypate meſon Trite ſynne menonTrite dieze ugmenonTrite hy-perboleonHypate meſon. Meſenete ſynne-menon parameſenete diezeu gmenon nete hyper-boleon.
[Figure 82]
[Figure 83]
[Figure 84]
[Figure 85]
[Figure 86]
[87] @ESTIGIVM THEATRI GRAECORVM.P D E B R
[88] I. Laconicum.H. Tepidarium.K. Frigidarium.L. Labrum.I. Fistulæ vaporarie. L K h I
[89] a. Frigidarium.b. Tepidarium.C. caldarium.e. Laconicum.d. clypeus æneus.f. Tepidarium.g. frigidarium.i. fistulæ uaporariæ d g f e a b c
[90] VESTIGIVM PALAESTRAE.A. Ephœbeum.B. coriceum.C. conis̃terium.D. frigida lauatio.E. elæotheſium.F. frigidarium.G. propignæus.H. concamerata ſudatio.I. Laconicum.K. calda la-uatio.#L. porticus exterior.M. duplex porticus ad ſeptentrionem.N. porticus ubi athletæ exercebantur xyſtos dicta.O. platanones.P. hypethræ ambulationes, ubi æstate exercebantur athletæ.Q. ſtadium, in quo ſpectabantur athletæ.†. oriens.O. Auſter.P. occidens.♐. Septentrio.I. I. I. I. stationes. reliqua ſunt exedræ, & ſcholæ. cum periſtylijs. O N P L D C B A E F G H K M O
< >
page |< < (169) of 412 > >|
201169QVINTVS.& craſſitudo murorum, depreſſio, & multitudo portarum, fornicum altitudo requiritur, ut undequaque abla-
tafugiendi
ſpe, miſeri puniantur.
A ncus Martius in medio foro carcerem ædificauit, ad terrorem increſcentis
audaciœ
, cui Ser.
Tullus cauam Latomijs ſyracuſanis ſimilem addidit, quœ Tulliana poſtea eſt dicta; a ſiniſtra
uiginti
pedum ſpatio deſcenſus erat, muri alti, &
craſſi, locus obſcurus, borridus, & fætens. Erat etiam Ro-
apud theatrum Marcelli carcer plebis ab App.
Claud. extructus, in quo ipſe ſe ipſum interfecit, dum in-
terficiab
alijs noluit.
Nos quoque paſſim in vrbe diſperſos carceres babemus, Caſones uocant, in quos, quino-
cte
furantes aut cum armis;
deprehenduntur conijci ſolent. ſed nos ad Curiam reuertamur. # Forum litigan-
tium
, curia ſenatorum, comitium erat in quo magiſtratus creabantur.
unde dies ad creandos magiſtratus con-
stituti
comitiales uocabantur.
Comitium primo erat ſine tecto,ſed poſtea tectum fuit anno eo, quo Annibal
1110 in Italiam uenit, a Cæſare demum reſtauratum.
ibi ficus ruminalis ad radices Palatini conſpiciebatur. erat an
tem
comitium magna pars fori.
Comitium in nostra ciuitate Magnum Conſilium uocatur, locus amplſſimus
teſtudinatus
, in quem Nobiles mille &
quingenti & amplius ad creandos Magiſtratus feſtis diebus còueniunt.
Curiam nos Cõſilium Rogatorum uocamus; rogati enim ad ſententiam ueniebant maiores nostri. Cœterum
antiqui
in œdes ſacras ad conſulendum coibant.
ideo Iunonis monetœ œdis, & ſenatulus, & curia dicta est. Cu-
ria
quoque uocabatur locus,in quo ſacerdotes de ijs,quæ ad religionem pertinebant, tractare ſoliti erant, qualis
uetus
curia fuit.
Cic. pro Milone. Curia templum ſanctitatis, amplitudinis mentis, conſilij publici, caput ur-
bis
, ara ſociorum, portus omnium gentium.
& alibi. Cum curia uindex temeritatis, moderatrix officij.
Sed
alia curia ſenatorum erat, qualis Hoſtilia fuit, a Tullo Hostilio facta Pompei quoque curia ante eius
theatrum
collocata erat, in qua Caius Cœſ.
a coniuratis trucidatus eſt. Sed nos ad Vitr. qui curiæ curam ba-
bet
maiorem, quàm cœterorum.
Si curia quadrata erit, ideſt paribus quaqua uerſus lateribus, altitudo eius
2220 erit ſeſquialtera ad latus unum.
Hœc proportio maxime a Vitr. commendatur. Sed comparando magis latitu-
dinem
ad longitudinem, quàm altitudinem ad longitudinem.
Mibi autem uidetur altitudinem curiœ quadratœ
a
Vitr.
poſitam, nimis eſſe profundam, & putei quaſi quandam ſpeciem ferre, quare ad oblongam uenio, in qua
Vitruuius
longitudinis, &
latitudinis ſummam compoſitam in duas partes diuidit, & ex ijs unam dat altitu-
dini
.
Sed quàm longa, & lata eſſe curia debeat, non prœſcribit, nam ſupra rationem habendam eſſe dixerat
dignitati
urbis, &
municipij, unde nec nimis arcta,nec ampla nimis eſſe debebit, ſed ad multitudinem babitan-
tium
accomodata:
& quoniam in curia diſputationes fiunt de rebus maximis, & ad Remp. pertinentibus,
inſurguntq́ue
Senatores ad loquendum, ideo curandum eſt, ut uox diſputantium undequaque ad aures perue-
niat
auditorum.
igitur medij parietes prœcingendi ſunt coronis, aut e materia, aut ex tectorio opere factis, in
quas
elata uox emittatur ad audientium intellectum.
nam ſi coronœ (quas nos coronices dicimus) buiuſmodi
3330 non impedierint uocem, ac remiſſerint deorſum, uox in aerem elata diſſipabitur, &
non erit auribus intellecta.
De Theatro, eius ſalubri conſtitutione. # Cap. III.
Quemadmodum forum, baſilicam, ærarium, carceres, curiamq́; , & alia complectebatur: Ita theatri con-
ftitutio
multa colligit, de quibus in præſenti, &
in ſequentibus capitibus dicetur. Res omnis pulcberrimas,
&
obstruſas habet quæſtiones, & conſiderationes, quas animaduertere opus eſt. Negotijs ergo, humanisq́;
actionibus cum ſit prouiſum in conſtitutione fori, ad Deos, Deorumq́; ludos conuertendu s eſt animus. Quare
de
ſpectaculis agendum;
ex ijs quœdam pacis, & otij ſunt oblectamenta,quœdam ad actionum, armorumq́; ſtu-
5550 dia referuntur.
In illis mentis, & ingenij uigor excitatur, in his uires corporis, animiq́; robur mouetur. Sed
amborum
una intentio, &
finis unus eſſe debet, id est omnia ad ornamentum, & ſalutem patriœ, conferre, qua
re
maxime animaduertendum, ne in ludis, &
ſpectaculis inhonestæres, & laſeiuœ, mollesq́; inducantur. In
ijs
ſpectaculis, quœ otium, pacatamq́;
Remp. decent, poetæ, muſici, histriones introducuntur. in ijs uero, quœ
bellum
reſpiciunt, certamina, &
contentiones fiunt, quæ robur, & agilitatem corporum prœferunt. Priori-
bus
theatrum datur, id eſt locus ad ſpectandum aptus.
posterioribus circus, uel amphitheatrum. in circo agi-
litas
, quœ in curſu, &
ſaltu ineſt, in amphitheatro robur, & uires exercentur in aggrediendis, & expugnandis
feris
.
Omnia ſpectaculorum loca in hoc conueniunt, quod incurua, & quaſi cornuta ſunt, mediumq́; habent
ſpatium
, &
circa gradus babent, ubi ſpectantes ſedent. forma uero differunt. Theatrum enim inſeneſcentis
lunæ
fpeciem habet.
Circus in longum ducitur cornibus inuolutis, ut currentibus quadrigis commodus ſit. in
6660

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index