Vitruvius, De architectura libri decem, 1567

Table of figures

< >
[61] FORI DESCRIPTIO.Z. euria.C. Platea ante carceres.D. platea ante ærarium.G. Eaſilica. G D B C
[62] SCIOGRATHI@B
[63] @SILIC AE
[64] ICHNOGRAPHIABASILIC AE
[65] Lateris Laſilicæ orthographia, cuius ſignum A, cum ſigno B præcedentis diagrammatis coniungendum.A
[66] Veſtigium Baſilicæ A. ædisAuguſtæ B. pronaum C.Tribunal D. Baſilicæ pa-ries E, F, G, H. Aedisparies I, K L, M. pa-rastatæ poſt columnas N. I K D 15 @ ped 46 B L M C E H * n n n pedes 60 *@20 * * * pedes cxx * F G
[67] In orthog ra-phia uero columnæ I, paraſta-tæ 20, pedum,2. prima porti-cus contignatio3. ſuperiores paraſtatæ 18. pe-dum 4. trabescantherium ſu-stinentes tectiporticus, quæ eſtinferior teſtudini5. columnæ e-rant Corinthiæ,trabes ex tribustignis bipedali-bus compactæ e-piſtylij loco poſi-tæ 6, pilæ tri-bus pedibus al-tæ, quaternisquoquo uerſuslatæ loco Zophori 7, aliæ tra-bes euerganeæcoronicis loco æ-diſicium præcin-gentes 8, pa-ries porticus circa baſilicam 9,pluteum primæporticus conti-gnationis 10.Lumina, o, tectaconſpiciuntur. 1 0 1 10 0 8 7 6 1 4 2 5 3
[68] HARMONICVM.dieſisdieſisditonus.
[69] CHROMATICVM.bemiton.bemiton.trihemit.
[70] DIATONICVM.hemiton.tonustonus.
[71] EXEMPLVM MONOCHORDI.VniſonumTonusSemitoniumDitonusSemiditonusTuo no
[72] Harmoni cum 92 1 {1/4} 1 {1/23} 1 {1/45} 69 15 8 216 345 360 368
[73] chrona molle 70 1 {I/15} 1 {r/14} 1 {I/27} 42 18 10 210 252 270 280
[74] Chromat non languid. 22 1 {r/6} 1 {I/11} 1 {I/21} II 7 4 66 77 84 88
[75] Diatonic nolle 21 1 {r/7} 1 {I/9} 1 {r/20} 9 8 4 63 72 80 84
[76] Molle inten tum 56 1 {I/8} 1 {I/7} 1 {I/27} 21 27 8 168 189 216 224
[77] Aquale 3 1 {I/9} 1 {I/10} 1 {I/11} 1 1 1 9 10 11 12
[78] Sintonu 24 1 {I/9} 1 {I/8} 1 {I/15} 8 10 6 72 80 90 96
[79] Diatonihem 64 {I/8} 1 {r/8} 24 27 13 192 216 243 286
[80] Hæc iam nota ſunt ex prædictis, & ex ſequenti figuratione.DiateſſaronquartaſeſquitertiaDiapentequintaſeſquialtera.Semitonium cum diapente.Sexta minorTonus cum diapenteSexta maior.Semiditonus cum diapenteSeptima minor.Diapaſonoctauadiſdiapaſon.diapaſon con diapentediapaſondiapentediateſſaron 18 16 12 8 6
[81] Diateſſ. Diapente Diat. Diat. Diat.meseSumma regio diatonimedia regio chrom.Ima regio bannonproslamua nomenos Lycanosmeſonparanete ſymemenõparanete di ezeugmenõparanete hyperboleõparameſe parhypate hypateon parhypate meſon Trite ſynne menonTrite dieze ugmenonTrite hy-perboleonHypate meſon. Meſenete ſynne-menon parameſenete diezeu gmenon nete hyper-boleon.
[Figure 82]
[Figure 83]
[Figure 84]
[Figure 85]
[Figure 86]
[87] @ESTIGIVM THEATRI GRAECORVM.P D E B R
[88] I. Laconicum.H. Tepidarium.K. Frigidarium.L. Labrum.I. Fistulæ vaporarie. L K h I
[89] a. Frigidarium.b. Tepidarium.C. caldarium.e. Laconicum.d. clypeus æneus.f. Tepidarium.g. frigidarium.i. fistulæ uaporariæ d g f e a b c
[90] VESTIGIVM PALAESTRAE.A. Ephœbeum.B. coriceum.C. conis̃terium.D. frigida lauatio.E. elæotheſium.F. frigidarium.G. propignæus.H. concamerata ſudatio.I. Laconicum.K. calda la-uatio.#L. porticus exterior.M. duplex porticus ad ſeptentrionem.N. porticus ubi athletæ exercebantur xyſtos dicta.O. platanones.P. hypethræ ambulationes, ubi æstate exercebantur athletæ.Q. ſtadium, in quo ſpectabantur athletæ.†. oriens.O. Auſter.P. occidens.♐. Septentrio.I. I. I. I. stationes. reliqua ſunt exedræ, & ſcholæ. cum periſtylijs. O N P L D C B A E F G H K M O
< >
page |< < (8) of 412 > >|
Vulgi iudicio præstantißimæ illæ artes cenſentur: quæ experientia, & uſu abſoluuntur: ab ipſis mathema
ticis
profectæ.
quod quàm uerum ſit, illi iudicent, qui noſcunt quantum præſtat rerum cauſas dignoſcere.
Cæterum utraſq; , & principes illas, & ſubiectas haſce neceſſarias Vitr. diciteſſe Architecto. Arithmeticæ
praxis
ad rationem, &
ad calculum ducitur, & neceſſaria est ad ſumptus ædificiorum præuidendos: inanis
enim
labor, inutilis operum ingreſſus, cum ſumptus deficit.
multa ſanè impediunt operum perfectiones: ſed
pecuniæ
defectus maximè:
unde in proœmio decimi Epheſiorum lex laudatur a Vitr. Nam Architectus cum pu
blicum
opus curandum ſumit, pollicetur quanto ſumptu id ſit futurum tradita æstimatione magistratui bona
eius
obligantur, donec opus ſit perfectum.
eo autem abſoluto cum ad dictum impenſa reſpondet, decretis, &
honoribus
ornatur.
Item ſi non amplius, quám quarta in opere conſumitur: ad æstimationem est adijcienda
2220&
de publico præstatur, neq; ulla pœna tenetur. cum uerò amplius, quàm quarta in opere conſumitur: ex
eius
bonis ad perficiendum pecunia exigitur.
Sed licet forte ratio ducatur facile, non tamen ita promptum
eſt
noſcere de quibus rebus facienda est, ideò in eodem loco inquit Vitr.
{ Nanque non ſine pœna graſſarẽtur
imperitiſed
qui ſumma doctrinarum ſubtilitate eſſent prudentes, ſine dubitatione profiterentur Architectu-
ram
.
} Sed ulterius præter ſupputandi rationem: quæ figuratione, collectione, demptione, multiplicatione,
diuiſione
, &
radicum inuentione, tam integrorum, quàm minutiarum, & certa quadam progreſſione con-
stat
, utilis Arithmetica eſt ad certam menſurarum rationem ostendendam, ac dubitationes explicandas, il-
las
inquam, quæ Geometrica ope diſſolui non poſſunt:
quemadmodum libro nono Platonem, Pythagoram, Ar
chimedem
feciſſe legitur.
& certè quidem certum est Platonis dictum, homines natura ad Arithmeticem aptos
ad
omnes diſciplinas idoneos eſſe:
mirum enim ingenium, & mentis præſtantia eorum est.
Hiſtorias autem plures nouiſſe oportet, quod multa ornamenta ſæpe in operibus Architecti deſi-
3330 gnant, de quibus argumentis, rationem cur fecerint quærentibus reddere debent.
quemadmodum ſi
quis
ſtatuas marmoreas, muliebres ſtolatas, &
quæ Caryatides dicuntur, pro columnis in opere ſtatue-
rit
, &
inſuper mutulos, & coronas collocauerit percunctantibus ita reddet rationem, Caryas ciuitas Pe
loponeſsi
cum Perſis hoſtibus contra Græciam conſenſit, poſtea Græci per uictoriam gloriosè bello
liberati
, communi conſilio Caryatibus bellum indixerunt, itaque oppido capto, uiris intcrfectis, ci-
nitate
deleta, matronas eorum in ſeruitutem abduxerant:
Nec paſsi ſunt ſtolas, neque ornatus matro
nales
deponere:
uti non uno triumpho duceretur, ſed æterno ſeruitutis exemplo, graui contumelia
preſſæ
, pœnas pendere uiderentur pro ciuitate.
ideò qui tunc Architecti fuerunt, ædificijs publicis
deſignauerunt
earum imagines oneri ferendo collocatas, ut etiam poſteris nota pœna peccati Carya-
tium
, memoriæ traderetur.
Non minus Lacones Pauſania Cleombroti filio duce Plateæo bello pau-
4440 ca manu infinitum numerum exercitus Perſarum cum ſuperauiſſent, acto cum gloria triumpho ſpolio
rum
, &
prædæ porticum perſicum ex manubijs laudis, & uirtutis ciuium, indicem uictoriæ, poſteris
pro
trophæo conſtituerunt:
ibique captiuorum ſimulacra, barbarico ueſtis ornatu, ſuperbia meri-
tis
contumelijs punita, ſuſtinentia tectum collocauerunt, uti &
hoſtes horreſcere timore eorum for
tit
udinis affecti:
& ciues id exemplum uirtutis aſpicientes, gloria erecti ad defendendam libertatem
eſſent
parati.
itaque ex eo multi ſtatuas Perſicas ſuſtinentes epiſtylia, & ornamenta eorum col-
locauerunt
, &
ita ex eo argumento uarietates egregias auxerunt operibus. Item ſunt aliæ eiuſdem ge
neris
hiſtoriæ:
quarum notitiam A rchitectos tenerèoportet.

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index