Vitruvius, De architectura libri decem, 1567

Table of figures

< >
[61] FORI DESCRIPTIO.Z. euria.C. Platea ante carceres.D. platea ante ærarium.G. Eaſilica. G D B C
[62] SCIOGRATHI@B
[63] @SILIC AE
[64] ICHNOGRAPHIABASILIC AE
[65] Lateris Laſilicæ orthographia, cuius ſignum A, cum ſigno B præcedentis diagrammatis coniungendum.A
[66] Veſtigium Baſilicæ A. ædisAuguſtæ B. pronaum C.Tribunal D. Baſilicæ pa-ries E, F, G, H. Aedisparies I, K L, M. pa-rastatæ poſt columnas N. I K D 15 @ ped 46 B L M C E H * n n n pedes 60 *@20 * * * pedes cxx * F G
[67] In orthog ra-phia uero columnæ I, paraſta-tæ 20, pedum,2. prima porti-cus contignatio3. ſuperiores paraſtatæ 18. pe-dum 4. trabescantherium ſu-stinentes tectiporticus, quæ eſtinferior teſtudini5. columnæ e-rant Corinthiæ,trabes ex tribustignis bipedali-bus compactæ e-piſtylij loco poſi-tæ 6, pilæ tri-bus pedibus al-tæ, quaternisquoquo uerſuslatæ loco Zophori 7, aliæ tra-bes euerganeæcoronicis loco æ-diſicium præcin-gentes 8, pa-ries porticus circa baſilicam 9,pluteum primæporticus conti-gnationis 10.Lumina, o, tectaconſpiciuntur. 1 0 1 10 0 8 7 6 1 4 2 5 3
[68] HARMONICVM.dieſisdieſisditonus.
[69] CHROMATICVM.bemiton.bemiton.trihemit.
[70] DIATONICVM.hemiton.tonustonus.
[71] EXEMPLVM MONOCHORDI.VniſonumTonusSemitoniumDitonusSemiditonusTuo no
[72] Harmoni cum 92 1 {1/4} 1 {1/23} 1 {1/45} 69 15 8 216 345 360 368
[73] chrona molle 70 1 {I/15} 1 {r/14} 1 {I/27} 42 18 10 210 252 270 280
[74] Chromat non languid. 22 1 {r/6} 1 {I/11} 1 {I/21} II 7 4 66 77 84 88
[75] Diatonic nolle 21 1 {r/7} 1 {I/9} 1 {r/20} 9 8 4 63 72 80 84
[76] Molle inten tum 56 1 {I/8} 1 {I/7} 1 {I/27} 21 27 8 168 189 216 224
[77] Aquale 3 1 {I/9} 1 {I/10} 1 {I/11} 1 1 1 9 10 11 12
[78] Sintonu 24 1 {I/9} 1 {I/8} 1 {I/15} 8 10 6 72 80 90 96
[79] Diatonihem 64 {I/8} 1 {r/8} 24 27 13 192 216 243 286
[80] Hæc iam nota ſunt ex prædictis, & ex ſequenti figuratione.DiateſſaronquartaſeſquitertiaDiapentequintaſeſquialtera.Semitonium cum diapente.Sexta minorTonus cum diapenteSexta maior.Semiditonus cum diapenteSeptima minor.Diapaſonoctauadiſdiapaſon.diapaſon con diapentediapaſondiapentediateſſaron 18 16 12 8 6
[81] Diateſſ. Diapente Diat. Diat. Diat.meseSumma regio diatonimedia regio chrom.Ima regio bannonproslamua nomenos Lycanosmeſonparanete ſymemenõparanete di ezeugmenõparanete hyperboleõparameſe parhypate hypateon parhypate meſon Trite ſynne menonTrite dieze ugmenonTrite hy-perboleonHypate meſon. Meſenete ſynne-menon parameſenete diezeu gmenon nete hyper-boleon.
[Figure 82]
[Figure 83]
[Figure 84]
[Figure 85]
[Figure 86]
[87] @ESTIGIVM THEATRI GRAECORVM.P D E B R
[88] I. Laconicum.H. Tepidarium.K. Frigidarium.L. Labrum.I. Fistulæ vaporarie. L K h I
[89] a. Frigidarium.b. Tepidarium.C. caldarium.e. Laconicum.d. clypeus æneus.f. Tepidarium.g. frigidarium.i. fistulæ uaporariæ d g f e a b c
[90] VESTIGIVM PALAESTRAE.A. Ephœbeum.B. coriceum.C. conis̃terium.D. frigida lauatio.E. elæotheſium.F. frigidarium.G. propignæus.H. concamerata ſudatio.I. Laconicum.K. calda la-uatio.#L. porticus exterior.M. duplex porticus ad ſeptentrionem.N. porticus ubi athletæ exercebantur xyſtos dicta.O. platanones.P. hypethræ ambulationes, ubi æstate exercebantur athletæ.Q. ſtadium, in quo ſpectabantur athletæ.†. oriens.O. Auſter.P. occidens.♐. Septentrio.I. I. I. I. stationes. reliqua ſunt exedræ, & ſcholæ. cum periſtylijs. O N P L D C B A E F G H K M O
< >
page |< < (100) of 412 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div1" type="section" level="1" n="1">
          <div xml:id="echoid-div312" type="section" level="2" n="63">
            <p style="it">
              <s xml:id="echoid-s9038" xml:space="preserve">
                <pb o="100" file="514.01.132" n="132" rhead="LIBER"/>
              uniuerſalis, & </s>
              <s xml:id="echoid-s9039" xml:space="preserve">indistinctæ ad claram perceptionem propius peruenimus. </s>
              <s xml:id="echoid-s9040" xml:space="preserve">Similis ratio in mente cernitur. </s>
              <s xml:id="echoid-s9041" xml:space="preserve">Ideo
                <lb/>
              Vitr. </s>
              <s xml:id="echoid-s9042" xml:space="preserve">indiſtinctam, & </s>
              <s xml:id="echoid-s9043" xml:space="preserve">confuſam quandam Aedium perceptionem, quæ aſpectui ſubiecta eſt, non ſine ratione
                <lb/>
              propoſuit. </s>
              <s xml:id="echoid-s9044" xml:space="preserve">eamq́ue a figura, quæ commune ſenſile eſt, deſumpſit. </s>
              <s xml:id="echoid-s9045" xml:space="preserve">Accedentes autem ad ædes proprius, ſpa-
                <lb/>
              tia & </s>
              <s xml:id="echoid-s9046" xml:space="preserve">interualla columnarum conſideramus . </s>
              <s xml:id="echoid-s9047" xml:space="preserve">Hæc ſpatia cum in alijs ædibus conferta ſint, in alijs remiſſa,
                <lb/>
              in alijs quoque laxiora, oculis præbent diuerſa rerum diſcrimina, effectusq́; </s>
              <s xml:id="echoid-s9048" xml:space="preserve">uarios reddunt; </s>
              <s xml:id="echoid-s9049" xml:space="preserve">nam uel dignita-
                <lb/>
              tem, uel iucunditatem, uel aſperitatem quandam præſeferunt. </s>
              <s xml:id="echoid-s9050" xml:space="preserve">Cæterum non ſine regulis efficiuntur huiuſmo-
                <lb/>
              di ſpatia, quemadmodum docebit Vitr. </s>
              <s xml:id="echoid-s9051" xml:space="preserve">Ex interuallis igitur, fpatijsq́; </s>
              <s xml:id="echoid-s9052" xml:space="preserve">columnarum quinque ædium ſpecies in-
                <lb/>
              ueniuntur. </s>
              <s xml:id="echoid-s9053" xml:space="preserve">Quarum nomina hæc ſunt. </s>
              <s xml:id="echoid-s9054" xml:space="preserve">Pycnoſtylos, ſyſtylos, Diaſtylos, Aræostylos, Euſtylos. </s>
              <s xml:id="echoid-s9055" xml:space="preserve">Quid uero hæc
                <lb/>
              ſibi nomina uelint, exponit Vitr. </s>
              <s xml:id="echoid-s9056" xml:space="preserve">inde interuallorum regulas in quaq; </s>
              <s xml:id="echoid-s9057" xml:space="preserve">ſpecie inſtituit; </s>
              <s xml:id="echoid-s9058" xml:space="preserve">mox ad partiales deſcri-
                <lb/>
              ptiones magis deueniens; </s>
              <s xml:id="echoid-s9059" xml:space="preserve">de contracturis columnarum, quæ fiunt in ſummis; </s>
              <s xml:id="echoid-s9060" xml:space="preserve">& </s>
              <s xml:id="echoid-s9061" xml:space="preserve">de adiectionibus, quæ fiunt
                <lb/>
                <note position="left" xlink:label="note-514.01.132-01" xlink:href="note-514.01.132-01a" xml:space="preserve">10</note>
              in medijs columnis, ſermonem facit. </s>
              <s xml:id="echoid-s9062" xml:space="preserve">Ac demum in tertio, & </s>
              <s xml:id="echoid-s9063" xml:space="preserve">poſtremo huius uoluminis capite de fundatio-
                <lb/>
              nibus præcepta tradit, ac paulatim ad baſes, columnarum ornamenta, capitula, trabes, zophoros, coronas,
                <lb/>
              & </s>
              <s xml:id="echoid-s9064" xml:space="preserve">faſtigia peruenit. </s>
              <s xml:id="echoid-s9065" xml:space="preserve">Ita ut Ionicumgenus hoc libro perficiat. </s>
              <s xml:id="echoid-s9066" xml:space="preserve">Pycnoſtylos igitur eſt quod crebris columnis
                <lb/>
              conſtat. </s>
              <s xml:id="echoid-s9067" xml:space="preserve">Confertum genus uocat Albertus, Syſtylos paulò remißioribus, ſub confertum idem nominat. </s>
              <s xml:id="echoid-s9068" xml:space="preserve">Dia-
                <lb/>
                <figure xlink:label="fig-514.01.132-01" xlink:href="fig-514.01.132-01a" number="25">
                  <description xml:id="echoid-description17" xml:space="preserve">I. Orthographia.
                    <lb/>
                  O. Sciographia dipteros.</description>
                  <variables xml:id="echoid-variables16" xml:space="preserve">I O</variables>
                </figure>
                <note position="left" xlink:label="note-514.01.132-02" xlink:href="note-514.01.132-02a" xml:space="preserve">20</note>
                <note position="left" xlink:label="note-514.01.132-03" xlink:href="note-514.01.132-03a" xml:space="preserve">30</note>
              ſtylos amplius patentibus ſubdiſpanſa ſpecies appellatur ab eodem. </s>
              <s xml:id="echoid-s9069" xml:space="preserve">Aræstylos diſpanſa, rarius quàm opor-
                <lb/>
                <note position="left" xlink:label="note-514.01.132-04" xlink:href="note-514.01.132-04a" xml:space="preserve">40</note>
              teat inter ſe diductis . </s>
              <s xml:id="echoid-s9070" xml:space="preserve">Sed quomodo rarius quàm oporteat. </s>
              <s xml:id="echoid-s9071" xml:space="preserve">ergo faciendum est aliquid aliter quàm oportet?
                <lb/>
              </s>
              <s xml:id="echoid-s9072" xml:space="preserve">minimè. </s>
              <s xml:id="echoid-s9073" xml:space="preserve">Sed infra buius ratio reddetur, & </s>
              <s xml:id="echoid-s9074" xml:space="preserve">quomodo fiet quod oportet , ex eo quod fieri non oportere uidetur ,
                <lb/>
              oſtendit. </s>
              <s xml:id="echoid-s9075" xml:space="preserve">{ Euſtylos interuallorum iusta diſtributione.</s>
              <s xml:id="echoid-s9076" xml:space="preserve">} Quaratione autem ſingulæ ſpecies ordinentur, sta-
                <lb/>
              tim demonſtrat, inquiens.</s>
              <s xml:id="echoid-s9077" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p>
              <s xml:id="echoid-s9078" xml:space="preserve">
                <emph style="sc">Ergo</emph>
              Pycnoſtylos eſt cuius intercolumnio unius, & </s>
              <s xml:id="echoid-s9079" xml:space="preserve">dimidiatæ columnæ craſsitudo interponi po
                <lb/>
              teſt, quemadmodum eſt Diui Iulij, & </s>
              <s xml:id="echoid-s9080" xml:space="preserve">in foro Veneris, & </s>
              <s xml:id="echoid-s9081" xml:space="preserve">ſi quę aliæ ſic ſunt compoſitæ.</s>
              <s xml:id="echoid-s9082" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p style="it">
              <s xml:id="echoid-s9083" xml:space="preserve">Conferta, & </s>
              <s xml:id="echoid-s9084" xml:space="preserve">denſa ſpecies, quæ Pycnoſtylos dicitur, ea eſt cuius intercolumnia ſingula ſunt craſſitudine, & </s>
              <s xml:id="echoid-s9085" xml:space="preserve">
                <lb/>
              dimidiatæ columnæ ſpatio. </s>
              <s xml:id="echoid-s9086" xml:space="preserve">Craſſitudinem intelligo diametrum imæ columnæ. </s>
              <s xml:id="echoid-s9087" xml:space="preserve">huius exemplum inuenies in ue-
                <lb/>
              ſtigio, & </s>
              <s xml:id="echoid-s9088" xml:space="preserve">ichnographia ſuperiori, ædis ſcilicet, quæ hypethros nominatur. </s>
              <s xml:id="echoid-s9089" xml:space="preserve">Exemplar uero eorum templorum,
                <lb/>
              quæ Vitr. </s>
              <s xml:id="echoid-s9090" xml:space="preserve">adducit, nullum reſtat. </s>
              <s xml:id="echoid-s9091" xml:space="preserve">Veneri autem genitrici Cæſar dictator ædem instruxit.</s>
              <s xml:id="echoid-s9092" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <note position="left" xml:space="preserve">50</note>
            <p>
              <s xml:id="echoid-s9093" xml:space="preserve">
                <emph style="sc">Item</emph>
              ſyſtylos eſt in qua duarum columnarum craſsitudo in intercolumnio poterit collocari, & </s>
              <s xml:id="echoid-s9094" xml:space="preserve">
                <lb/>
              ſpirarum plinthides æque magnæ ſint eo ſpatio, quod fuerit inter duas plinthides, quemadmodum eſt
                <lb/>
              Fortunæ æqueſtris ad theatrum lapideum , & </s>
              <s xml:id="echoid-s9095" xml:space="preserve">reliquæ, quæ eiſdem rationibus ſunt compoſitæ.</s>
              <s xml:id="echoid-s9096" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p style="it">
              <s xml:id="echoid-s9097" xml:space="preserve">Plinthides ſunt imæ baſium partes, ideo nuncupatæ, quia forma earum laterum formas uidentur habere;
                <lb/>
              </s>
              <s xml:id="echoid-s9098" xml:space="preserve">Plinthi enim lateres a Græcis dicuntur, qui forma quadrata constant. </s>
              <s xml:id="echoid-s9099" xml:space="preserve">Plinthum ergo tam magnam eſſe Vi-
                <lb/>
              tr. </s>
              <s xml:id="echoid-s9100" xml:space="preserve">dicit, quantum eſt ſpatium inter duas plinthos. </s>
              <s xml:id="echoid-s9101" xml:space="preserve">Exemplum huius eſt in Ichnographia ſuperiori eius formæ,
                <lb/>
              quædipteros nominatur. </s>
              <s xml:id="echoid-s9102" xml:space="preserve">Theatrum lapideum Philander intelligit theatrum Pompeij, quod manſurum primus
                <lb/>
              omnium extruxit. </s>
              <s xml:id="echoid-s9103" xml:space="preserve">id igne conſumptum reſtaurauit Tiberius, poſt C. </s>
              <s xml:id="echoid-s9104" xml:space="preserve">Caligula. </s>
              <s xml:id="echoid-s9105" xml:space="preserve">inde Claudius. </s>
              <s xml:id="echoid-s9106" xml:space="preserve">Postremo Go-
                <lb/>
              thorum Rex Theodoricus. </s>
              <s xml:id="echoid-s9107" xml:space="preserve">Eius ueſtigia dicuntur eſſe, quæ in campo Floræ in ſtabulo Vrſinorum uiſuntur. </s>
              <s xml:id="echoid-s9108" xml:space="preserve">
                <lb/>
              Quoduero ad fortunam equeſtrem attinet, notandum quod Tacitus libro 14. </s>
              <s xml:id="echoid-s9109" xml:space="preserve">refert, Equites pro Augustæ ua-
                <lb/>
                <note position="left" xlink:label="note-514.01.132-06" xlink:href="note-514.01.132-06a" xml:space="preserve">60</note>
              </s>
            </p>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>