Vitruvius, De architectura libri decem, 1567

Table of figures

< >
[61] FORI DESCRIPTIO.Z. euria.C. Platea ante carceres.D. platea ante ærarium.G. Eaſilica. G D B C
[62] SCIOGRATHI@B
[63] @SILIC AE
[64] ICHNOGRAPHIABASILIC AE
[65] Lateris Laſilicæ orthographia, cuius ſignum A, cum ſigno B præcedentis diagrammatis coniungendum.A
[66] Veſtigium Baſilicæ A. ædisAuguſtæ B. pronaum C.Tribunal D. Baſilicæ pa-ries E, F, G, H. Aedisparies I, K L, M. pa-rastatæ poſt columnas N. I K D 15 @ ped 46 B L M C E H * n n n pedes 60 *@20 * * * pedes cxx * F G
[67] In orthog ra-phia uero columnæ I, paraſta-tæ 20, pedum,2. prima porti-cus contignatio3. ſuperiores paraſtatæ 18. pe-dum 4. trabescantherium ſu-stinentes tectiporticus, quæ eſtinferior teſtudini5. columnæ e-rant Corinthiæ,trabes ex tribustignis bipedali-bus compactæ e-piſtylij loco poſi-tæ 6, pilæ tri-bus pedibus al-tæ, quaternisquoquo uerſuslatæ loco Zophori 7, aliæ tra-bes euerganeæcoronicis loco æ-diſicium præcin-gentes 8, pa-ries porticus circa baſilicam 9,pluteum primæporticus conti-gnationis 10.Lumina, o, tectaconſpiciuntur. 1 0 1 10 0 8 7 6 1 4 2 5 3
[68] HARMONICVM.dieſisdieſisditonus.
[69] CHROMATICVM.bemiton.bemiton.trihemit.
[70] DIATONICVM.hemiton.tonustonus.
[71] EXEMPLVM MONOCHORDI.VniſonumTonusSemitoniumDitonusSemiditonusTuo no
[72] Harmoni cum 92 1 {1/4} 1 {1/23} 1 {1/45} 69 15 8 216 345 360 368
[73] chrona molle 70 1 {I/15} 1 {r/14} 1 {I/27} 42 18 10 210 252 270 280
[74] Chromat non languid. 22 1 {r/6} 1 {I/11} 1 {I/21} II 7 4 66 77 84 88
[75] Diatonic nolle 21 1 {r/7} 1 {I/9} 1 {r/20} 9 8 4 63 72 80 84
[76] Molle inten tum 56 1 {I/8} 1 {I/7} 1 {I/27} 21 27 8 168 189 216 224
[77] Aquale 3 1 {I/9} 1 {I/10} 1 {I/11} 1 1 1 9 10 11 12
[78] Sintonu 24 1 {I/9} 1 {I/8} 1 {I/15} 8 10 6 72 80 90 96
[79] Diatonihem 64 {I/8} 1 {r/8} 24 27 13 192 216 243 286
[80] Hæc iam nota ſunt ex prædictis, & ex ſequenti figuratione.DiateſſaronquartaſeſquitertiaDiapentequintaſeſquialtera.Semitonium cum diapente.Sexta minorTonus cum diapenteSexta maior.Semiditonus cum diapenteSeptima minor.Diapaſonoctauadiſdiapaſon.diapaſon con diapentediapaſondiapentediateſſaron 18 16 12 8 6
[81] Diateſſ. Diapente Diat. Diat. Diat.meseSumma regio diatonimedia regio chrom.Ima regio bannonproslamua nomenos Lycanosmeſonparanete ſymemenõparanete di ezeugmenõparanete hyperboleõparameſe parhypate hypateon parhypate meſon Trite ſynne menonTrite dieze ugmenonTrite hy-perboleonHypate meſon. Meſenete ſynne-menon parameſenete diezeu gmenon nete hyper-boleon.
[Figure 82]
[Figure 83]
[Figure 84]
[Figure 85]
[Figure 86]
[87] @ESTIGIVM THEATRI GRAECORVM.P D E B R
[88] I. Laconicum.H. Tepidarium.K. Frigidarium.L. Labrum.I. Fistulæ vaporarie. L K h I
[89] a. Frigidarium.b. Tepidarium.C. caldarium.e. Laconicum.d. clypeus æneus.f. Tepidarium.g. frigidarium.i. fistulæ uaporariæ d g f e a b c
[90] VESTIGIVM PALAESTRAE.A. Ephœbeum.B. coriceum.C. conis̃terium.D. frigida lauatio.E. elæotheſium.F. frigidarium.G. propignæus.H. concamerata ſudatio.I. Laconicum.K. calda la-uatio.#L. porticus exterior.M. duplex porticus ad ſeptentrionem.N. porticus ubi athletæ exercebantur xyſtos dicta.O. platanones.P. hypethræ ambulationes, ubi æstate exercebantur athletæ.Q. ſtadium, in quo ſpectabantur athletæ.†. oriens.O. Auſter.P. occidens.♐. Septentrio.I. I. I. I. stationes. reliqua ſunt exedræ, & ſcholæ. cum periſtylijs. O N P L D C B A E F G H K M O
< >
page |< < (177) of 412 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div1" type="section" level="1" n="1">
          <div xml:id="echoid-div469" type="section" level="2" n="80">
            <p style="it">
              <s xml:id="echoid-s13635" xml:space="preserve">
                <pb o="177" file="514.01.209" n="209" rhead="QVINTVS."/>
              ditq́ per eoſdem gradus, primum tetrachordum complectens, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13636" xml:space="preserve">iſte p rogreſſus eſt a dieſi ad dieſim, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13637" xml:space="preserve">ad
                <lb/>
              ditonum in ſuis interuallis, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13638" xml:space="preserve">hoc loco dieſis eſt dimidium minoris hemitonij proueniens a diuiſione differentiæ
                <lb/>
              extremorum ſuæ habitudinis, ita ut maior pars acutiorem, minor grauiorem teneat. </s>
              <s xml:id="echoid-s13639" xml:space="preserve">Dieſis Græce quoque
                <lb/>
              tetartemoria dicitur, ideo Vitr. </s>
              <s xml:id="echoid-s13640" xml:space="preserve">dieſim quartam toni partem dixit, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13641" xml:space="preserve">in hemitonio duas dieſes eſſe affirmat.
                <lb/>
              </s>
              <s xml:id="echoid-s13642" xml:space="preserve">exemplum dieſeos, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13643" xml:space="preserve">hemitonij minoris eſt hoc. </s>
              <s xml:id="echoid-s13644" xml:space="preserve">tredecim eſt habitudo extremorum hemitonij minoris, nam
                <lb/>
              hemitonium minus his numeris constat 256, 243, quorum differentia ſunt tredecim, qui numerus in duas
                <lb/>
              ſecatur partes, quarum alter a miior eſt ſeptenario concluſa, altera minor ſenario collecta, maior ad acutio-
                <lb/>
              rem, minor ad grauiorem partem collocatur. </s>
              <s xml:id="echoid-s13645" xml:space="preserve">Ecceigitur quam breuia ſunt interualla harmonici tetrachordi,
                <lb/>
              quæ uix poſſunt ratione moderari, ne dum ſenſibus comprehendi, ideo alius color, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13646" xml:space="preserve">forma huius generis non
                <lb/>
                <note position="left" xlink:label="note-514.01.209-01" xlink:href="note-514.01.209-01a" xml:space="preserve">10</note>
              habetur. </s>
              <s xml:id="echoid-s13647" xml:space="preserve">Sed cur dieſis accipitur pro hemitonio minori, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13648" xml:space="preserve">non pro hemitonio maiori? </s>
              <s xml:id="echoid-s13649" xml:space="preserve">An quia tetrachordi
                <lb/>
              commenſus est diateſſaron conſonantia, quæ duobus conſtat tonis, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13650" xml:space="preserve">hemitonio minori. </s>
              <s xml:id="echoid-s13651" xml:space="preserve">Tetrachordum chro-
                <lb/>
              maticum temperatur interuallis, quæ dieſin, apotomen, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13652" xml:space="preserve">ſeſquitonum, uel trihemitonium continent. </s>
              <s xml:id="echoid-s13653" xml:space="preserve">habet
                <lb/>
              enim latiorainterualla, quàm harmonia, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13654" xml:space="preserve">ideo diuerſis coloribus deſignari poteſt. </s>
              <s xml:id="echoid-s13655" xml:space="preserve">in primo, qui molliori
                <lb/>
              chromatico datur, ſcandimus a ſeſquiuigeſima ſeptima per ſeſquiquartam decimam ad ſeſquiquintam pro-
                <lb/>
              portionem, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13656" xml:space="preserve">contrario modo deſcendimus, ita tamen ut extremi tetrachordi gradus ſeſquitertiam, hoc est
                <lb/>
              diateſſaron reddant, imo nec aliam queunt reddere, dum per ea interualla progredimur. </s>
              <s xml:id="echoid-s13657" xml:space="preserve">Molle autem uoca-
                <lb/>
              tur, quoniam mutabile querulum, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13658" xml:space="preserve">affectibus plenum eſt. </s>
              <s xml:id="echoid-s13659" xml:space="preserve">in ſecundo colore dicti generis acutior tempera-
                <lb/>
              tura eſt ea, quæ a ſeſquiuigeſimaprima per ſeſquiundecimam ad ſeſquiſextam progreditur, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13660" xml:space="preserve">hoc quoque loco
                <lb/>
              ſecundo huiuſmodi colore, qui ſintoni chromatici eſt proprius, diateſſaron quoque colligitur. </s>
              <s xml:id="echoid-s13661" xml:space="preserve">Vocatur autem
                <lb/>
                <note position="left" xlink:label="note-514.01.209-02" xlink:href="note-514.01.209-02a" xml:space="preserve">20</note>
              color is ſintonus ſi ad mollem comparatur, minus enim mutabilis, minus querulus, minus eſt affectibus. </s>
              <s xml:id="echoid-s13662" xml:space="preserve">aptus.
                <lb/>
              </s>
              <s xml:id="echoid-s13663" xml:space="preserve">& </s>
              <s xml:id="echoid-s13664" xml:space="preserve">hoc quoque loco eſt, quod cõſideremus quanti refert ordinationes, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13665" xml:space="preserve">ſcalas aptare rerum qualitatibus, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13666" xml:space="preserve">
                <lb/>
              naturis conuenientes. </s>
              <s xml:id="echoid-s13667" xml:space="preserve">Sequitur diatonici generis tetrachordum, hoc quia maioribus constat interuallis, multis
                <lb/>
              modis collocari poteſt. </s>
              <s xml:id="echoid-s13668" xml:space="preserve">Q
                <unsure/>
              nque igitur eius generis colores habentur. </s>
              <s xml:id="echoid-s13669" xml:space="preserve">mollis, intentior, temperatus, ſintonus,
                <lb/>
              diatonus, in primo, qui mollior, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13670" xml:space="preserve">remiſſior eſt agrauiori parte a ſeſquiſeptima per ſeſquinonam ad ſeſquiui-
                <lb/>
              geſimam ſcandit. </s>
              <s xml:id="echoid-s13671" xml:space="preserve">Vocaturq; </s>
              <s xml:id="echoid-s13672" xml:space="preserve">mollis, quoniam inter buius generis colores cæteris temperatiorem habitum re-
                <lb/>
              fert. </s>
              <s xml:id="echoid-s13673" xml:space="preserve">In ſecundo uero colore, qui intenſior eſt a ſeſquiuigeſima ſeptima per ſeſquiſeptimam ad ſeſquioctauam
                <lb/>
              tranſit. </s>
              <s xml:id="echoid-s13674" xml:space="preserve">uocaturq́; </s>
              <s xml:id="echoid-s13675" xml:space="preserve">mollis intentus; </s>
              <s xml:id="echoid-s13676" xml:space="preserve">quoniam medium est inter mollem, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13677" xml:space="preserve">eum, de quo mox dicemus. </s>
              <s xml:id="echoid-s13678" xml:space="preserve">Tertius
                <lb/>
              color eſt cum uox a parte grauiori primigradus ad ſecundum ſcandit, ſeſquiundecima comparatione, inde
                <lb/>
              ad tertium effertur ſeſquidecima, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13679" xml:space="preserve">tandem quarto loco ſeſquin ona conſiſtit, diateſſaron perſiciens. </s>
              <s xml:id="echoid-s13680" xml:space="preserve">Quis</s>
            </p>
            <note position="left" xml:space="preserve">30</note>
            <figure number="72">
              <description xml:id="echoid-description41" xml:space="preserve">Harmoni cum</description>
              <variables xml:id="echoid-variables42" xml:space="preserve">92 1 {1/4} 1 {1/23} 1 {1/45} 69 15 8 216 345 360 368</variables>
            </figure>
            <figure number="73">
              <description xml:id="echoid-description42" xml:space="preserve">chrona molle</description>
              <variables xml:id="echoid-variables43" xml:space="preserve">70 1 {I/15} 1 {r/14} 1 {I/27} 42 18 10 210 252 270 280</variables>
            </figure>
            <figure number="74">
              <description xml:id="echoid-description43" xml:space="preserve">Chromat non languid.</description>
              <variables xml:id="echoid-variables44" xml:space="preserve">22 1 {r/6} 1 {I/11} 1 {I/21} II 7 4 66 77 84 88</variables>
            </figure>
            <figure number="75">
              <description xml:id="echoid-description44" xml:space="preserve">Diatonic nolle</description>
              <variables xml:id="echoid-variables45" xml:space="preserve">21 1 {r/7} 1 {I/9} 1 {r/20} 9 8 4 63 72 80 84</variables>
            </figure>
            <note position="left" xml:space="preserve">40</note>
            <figure number="76">
              <description xml:id="echoid-description45" xml:space="preserve">Molle inten tum</description>
              <variables xml:id="echoid-variables46" xml:space="preserve">56 1 {I/8} 1 {I/7} 1 {I/27} 21 27 8 1
                <unsure/>
              68 189 216 224</variables>
            </figure>
            <figure number="77">
              <description xml:id="echoid-description46" xml:space="preserve">Aquale</description>
              <variables xml:id="echoid-variables47" xml:space="preserve">3 1 {I/9} 1 {I/10} 1 {I/11} 1 1 1 9
                <unsure/>
              10 11 12</variables>
            </figure>
            <figure number="78">
              <description xml:id="echoid-description47" xml:space="preserve">Sintonu</description>
              <variables xml:id="echoid-variables48" xml:space="preserve">24 1 {I/9} 1 {I/8} 1 {I/15} 8 10 6 72 80 90 96</variables>
            </figure>
            <figure number="79">
              <description xml:id="echoid-description48" xml:space="preserve">Diatoni
                <unsure/>
                <lb/>
              hem</description>
              <variables xml:id="echoid-variables49" xml:space="preserve">64 {I/8} 1 {r/8} 24 27 13 192 216 243 286</variables>
            </figure>
            <note position="left" xml:space="preserve">50</note>
            <p>
              <s xml:id="echoid-s13681" xml:space="preserve">uero eſt, quinon uideat, quam temperato greſſu, quàm moderata aſcenſione figura huius generis aptetur, tri-
                <lb/>
              bus continuatis proportionibus, id eſt ſeſquiundecima, ſeſquidecima, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13682" xml:space="preserve">ſeſquinona progrediens, ideo tempe-
                <lb/>
                <note position="left" xlink:label="note-514.01.209-06" xlink:href="note-514.01.209-06a" xml:space="preserve">60</note>
              </s>
            </p>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>