Vitruvius, De architectura libri decem, 1567

Table of contents

< >
[1.60.] Proœmium.
[1.61.] De ſacrarum Aedium compoſitione , & ſymmetrijs, & corpo-ris humani menſura. # Cap. I.
[1.62.] TABVLASEX QVANTITATVM Proportione respondentivm.
[1.63.] De quinque Aedium ſpeciebus. # Cap. II.
[1.64.] De fundationibus, & columnis, atque earum ornatu, & epiſtylijs, tam in locis ſolidis quàm in congeſtitijs. # Cap. III.
[1.65.] M. VITR V VII DE ARCHITECTVRA LIBER QVARTVS.
[1.66.] Proœmium.
[1.67.] De tribus generibus columnarum, earum{q́ue} origine, & in-uentione. # Cap. I.
[1.68.] De ornamentis columnarum: # Cap. II.
[1.69.] De ratione Dorica. # Cap. III.
[1.70.] De interiore Cellarum, & Pronai diſtributione. # Cap. IIII.
[1.71.] De ædibus constituendis ſecundum regionem. # Cap. V.
[1.72.] De ostiorum, & antepagmentorum ſacrarum ædium rationibus. # Cap. VI.
[1.73.] De Tuſcanicis rationibus ædium ſacrarum. # Cap. V II.
[1.74.] De aris Deorum or dinandis. # Cap. VIII.
[1.75.] Finis Quarti Libri.
[1.76.] M. VITRVVII DE ARCHITECTVRA LIBER QVINTVS. Proœmium.
[1.77.] De foro, eius{q́ue} diſpoſitione. # Cap. I.
[1.78.] De Aerario, carcere, & curia ordinandis. # Cap. II.
[1.79.] De Theatro, eius ſalubri conſtitutione. # Cap. III.
[1.80.] De Harmonia ſecundum Aristoxeni traditio-nem. # Cap. IIII.
[1.81.] Sequens diagramma ostendit, quæ hactenus a Vitruuio, & a nobis dicta ſunt.
[1.82.] De Theatris uaſis # Cap. V.
[1.83.] De conformatione theatri facienda. # Cap. VI.
[1.84.] THEATRI LATINORVM VESTIGIVM.
[1.85.] De tecto porticus Theatri. Cap. Vll.
[1.86.] De tribus ſcenarum generibus. Cap. VIII.
[1.87.] De porticibus poſt ſcenam, & ambulationibus. Cap. IX.
[1.88.] De balnearum diſpoſitionibus, & partibus. Cap. X.
[1.89.] De palæſtrarum ædiificatione, & xyſtis.#Cap.#XI.
< >
page |< < (120) of 412 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div1" type="section" level="1" n="1">
          <div xml:id="echoid-div329" type="section" level="2" n="64">
            <p>
              <s xml:id="echoid-s10433" xml:space="preserve">
                <pb o="120" file="514.01.152" n="152" rhead="LIBER"/>
              iecta, circumacta, ita anconibus ſtriarum dextra, ac ſiniſtra angulos tangat, ut acumen normæ eircum
                <lb/>
              rotundatione tangendo peruagari poſsit. </s>
              <s xml:id="echoid-s10434" xml:space="preserve">Craſsitudines ſtriarum faciendæ ſunt, quantum adiectio
                <lb/>
              in media columna ex deſcriptione inuenietur.</s>
              <s xml:id="echoid-s10435" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p style="it">
              <s xml:id="echoid-s10436" xml:space="preserve">Excauari ſolent columnæ, muliebres enim plicas ueſtium imitari Vitr. </s>
              <s xml:id="echoid-s10437" xml:space="preserve">dicit. </s>
              <s xml:id="echoid-s10438" xml:space="preserve">Caui, ſeu canales per longum
                <lb/>
              uarijs modis fiunt, ſed Vitr. </s>
              <s xml:id="echoid-s10439" xml:space="preserve">hoc loco in Ionicis docet quomodo faciendi ſunt. </s>
              <s xml:id="echoid-s10440" xml:space="preserve">Cauus strix dicitur, pars uero,
                <lb/>
              quæ eminet, quæ est planum quoddam inter duos cauos, stria appellatur. </s>
              <s xml:id="echoid-s10441" xml:space="preserve">Canales 24. </s>
              <s xml:id="echoid-s10442" xml:space="preserve">eſſe debent, proban-
                <lb/>
              tur normæ angulo, quem Vitr. </s>
              <s xml:id="echoid-s10443" xml:space="preserve">acumen uocat. </s>
              <s xml:id="echoid-s10444" xml:space="preserve">nam ſi angulus normæ fundum medium ſtrigis, ſeu canalis teti-
                <lb/>
              gerit, & </s>
              <s xml:id="echoid-s10445" xml:space="preserve">ancones, qui ſunt brachia normæ ad angulos ſtriæ peruenerint, tunc in ſemicirculum fere ducti cana
                <lb/>
              les recte efficientur, quemadmodum ſubſcripta figura oſtendit, in qua columnæ quadrantem in plano excaua-
                <lb/>
                <note position="left" xlink:label="note-514.01.152-01" xlink:href="note-514.01.152-01a" xml:space="preserve">10</note>
              tum, ostendimus. </s>
              <s xml:id="echoid-s10446" xml:space="preserve">Craſſitudines striarum ſciremus, ſi utique nobis eſſet nota adiectio, quæ fit in media colum-
                <lb/>
              na. </s>
              <s xml:id="echoid-s10447" xml:space="preserve">Sed & </s>
              <s xml:id="echoid-s10448" xml:space="preserve">hæc & </s>
              <s xml:id="echoid-s10449" xml:space="preserve">alia multa in Vitruuio deſiderantur.</s>
              <s xml:id="echoid-s10450" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <figure number="37">
              <image file="514.01.152-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/514.01.152-01"/>
            </figure>
            <p>
              <s xml:id="echoid-s10451" xml:space="preserve">In ſimis, quæ ſupra coronam in lateri-
                <lb/>
              bus ſunt ædium, capita leonina ſunt ſculpen-
                <lb/>
              da, ita poſita uti contra columnas ſingulas ea
                <lb/>
              primum ſint deſignata, cætera uero æquali
                <lb/>
              modo diſpoſita, uti ſingula ſingulis medijs
                <lb/>
              tegulis reſpondeant. </s>
              <s xml:id="echoid-s10452" xml:space="preserve">Hæc autem quæ erunt
                <lb/>
              contra columnas perterebrata ſint ad cana-
                <lb/>
              lem, qui excipit e tegulis aquam cæleſtem.
                <lb/>
              </s>
              <s xml:id="echoid-s10453" xml:space="preserve">
                <note position="left" xlink:label="note-514.01.152-02" xlink:href="note-514.01.152-02a" xml:space="preserve">20</note>
              Mediana autem ſint ſolida, uti quæ cadit uis
                <lb/>
              aquæ per tegulas in canalem, ne deijciatur
                <lb/>
              per intercolumnia, neque tranſeuntes per-
                <lb/>
              fundat.</s>
              <s xml:id="echoid-s10454" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p style="it">
              <s xml:id="echoid-s10455" xml:space="preserve">O bſeruandum eſt hoc´ loco leonina capita in
                <lb/>
              ſimis veteres poſuiſſe, eaq́ perterebrata ad ca-
                <lb/>
              nalem ſuperiorem, in quem decidit pluuia, ut Ae-
                <lb/>
              gvptiam religionem imitarentur. </s>
              <s xml:id="echoid-s10456" xml:space="preserve">Aegyptij enim
                <lb/>
              recens Nili incrementum Leone ſignificabant;
                <lb/>
              </s>
              <s xml:id="echoid-s10457" xml:space="preserve">Nam inundare Nilum, & </s>
              <s xml:id="echoid-s10458" xml:space="preserve">excreſcere maxime
                <lb/>
                <note position="left" xlink:label="note-514.01.152-03" xlink:href="note-514.01.152-03a" xml:space="preserve">30</note>
              incipit, cum Leonem Sol ingreditur, duplumq́
                <lb/>
              recentis aquæ ut ait Pierius, Sole in eo ſigno
                <lb/>
              commorante, ſæpius exundat, quæ uis aquæ per
                <lb/>
              ſpatioſam Aegypti planitiem late diffuſa, ſolum
                <lb/>
              ea fertilitate grauidum reddit, qua non ipſi tantam indigenæ alimenta colligunt, ſed magnam orbis partem
                <lb/>
              fame leuant. </s>
              <s xml:id="echoid-s10459" xml:space="preserve">propter eam uero aquarum redundantiam, quam Leonis beneficio conſequi ſe quot annis expe-
                <lb/>
              riuntur, inſtitutum eſt, & </s>
              <s xml:id="echoid-s10460" xml:space="preserve">apud gentes omnes uno iam conſenſu receptum, ut canales, tubiq́;</s>
              <s xml:id="echoid-s10461" xml:space="preserve">, & </s>
              <s xml:id="echoid-s10462" xml:space="preserve">ſyphones,
                <lb/>
              qui aquam eructant, per terebrata foramina in illa capita ad id locis opportunis adſculpi ſolita, aquam im-
                <lb/>
              mittant, quæ inde ex leoninis rictibus euomi uideatur. </s>
              <s xml:id="echoid-s10463" xml:space="preserve">Hæc ille, ut authori ſuo, quod ſuum eſt reddatur.
                <lb/>
              </s>
              <s xml:id="echoid-s10464" xml:space="preserve">Ita in ſimis leonina capita a lateribus ponuntur, quemadmodum notatum eſt in latere templi ſuperioris, ubi
                <lb/>
              podium collocatum eſt. </s>
              <s xml:id="echoid-s10465" xml:space="preserve">Cæterum ſciendum eſt quod non omnia capita Leonina perterebrata ad canalem re-
                <lb/>
                <note position="left" xlink:label="note-514.01.152-04" xlink:href="note-514.01.152-04a" xml:space="preserve">40</note>
              ſpondebant, ſed ea tantum, quæ ſupra columnas ſingulas adſculpta erant, nam mediana erat ſolida. </s>
              <s xml:id="echoid-s10466" xml:space="preserve">Ratio
                <lb/>
              buius eſt in promptu, quoniam ſub medianis erant intercolumnia, & </s>
              <s xml:id="echoid-s10467" xml:space="preserve">loca, qua homines pertranſibant, quod
                <lb/>
              ſi a leoninis capitibus imbrium aquæ demitterentur, tranſeuntes perfunderentur: </s>
              <s xml:id="echoid-s10468" xml:space="preserve">quare factum est, ut ea ſo-
                <lb/>
              lida eſſent, reliqua contra columnas perterebrata.</s>
              <s xml:id="echoid-s10469" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p>
              <s xml:id="echoid-s10470" xml:space="preserve">Aedium Ionicarum quàm aptiſsime potui, diſpoſitiones hoc uolumine deſcripſi. </s>
              <s xml:id="echoid-s10471" xml:space="preserve">Doricarum au-
                <lb/>
              cem, & </s>
              <s xml:id="echoid-s10472" xml:space="preserve">Corinthiarum, quæ ſint proportione, in ſequenti libro explicabo.</s>
              <s xml:id="echoid-s10473" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p style="it">
              <s xml:id="echoid-s10474" xml:space="preserve">Excreuerat liber in magnam amplitudinem, quare, ut tædium leuaret, abſoluit eum, & </s>
              <s xml:id="echoid-s10475" xml:space="preserve">quid tranſegerit,
                <lb/>
              & </s>
              <s xml:id="echoid-s10476" xml:space="preserve">quid poſtea tranſigendum restet, ostendit. </s>
              <s xml:id="echoid-s10477" xml:space="preserve">Nos ad reliqua. </s>
              <s xml:id="echoid-s10478" xml:space="preserve">Poſita primum deſcriptione trabis, zophori,
                <lb/>
              coronæ, & </s>
              <s xml:id="echoid-s10479" xml:space="preserve">faſtigij Ionici generis, in qua epiſtylium eſt.</s>
              <s xml:id="echoid-s10480" xml:space="preserve"/>
            </p>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>